در مورد ايمني براي نصب كارتها و تجهيزات كه اتصالات و محل لحيم كاري آن ها
در تماس با دست ميباشد به علت شوك حاصل از الكتريسيته ساكن در بدن امكان
آسيب ديدن قطعه وجود دارد معمولا از مچ بندهايي استفاده ميشود كه يك طرف آن
مثل النگو به دور مچ دست بسته ميشود و طرف ديگر آن يك انبرك يا گيره فلزي
ميباشد كه بايد به ارت متصل شود تا در صورت وجود الكتريسيته ساكن در بدن
تخليه گردد.
قسمت اول / مادربرد و CPU
یکی از بزرگترین مزایای کامپیوتر های دسکتاپ انعطافشان در ارتقای سخت افزاری است، یعنی زمانی که دسکتاپی که شبهای زیادی را با شما به صبح رسانده و بسیاری از رازهای مگوی شما را می داند فرسوده می شود در خیلی موارد می توان با یکی دو ارتقای سخت افزاری جانی دوباره به آن بخشید. اما مسئله اینجاست خیلی ها از باز کردن Case کامپیوترشان و دست زدن به قطعات ترس عجیبی دارند، برای این دسته از افراد کامپیوتر و قطعات داخل Case تقریبا مثل یک راز داوینچی است و هرگز هم سعی نمی کنند از این راز سر در بیاورند. اما واقعیت این طور نیست و این راز داوینچی به راحتی برای همه قابل کشف است
اساسا زیربنایی ترین قطعات هر کامپیوتری مادربرد و CPU آن هستند. مادربرد یا main board که به اختصار MB هم نامیده می شود همانطور که از نامش پیداست اسکلت اصلی کامپیوتر شماست و کلیه قطعات بدون استثنا با این قطعه ارتباط مستقیم خواهند داشت و بر روی آن سوار می شوند. بنابراین وقتی قصد خرید قطعات کامپیوتر جدیدتان را دارید بهتر است هر چه می توانید روی این قطعه هزینه و برای انتخابش وقت صرف کنید
،
مادربردی که تهیه می کنید هر چه استاندارد های به روز تری را پشتیبانی کند
فرصت بیشتری را برای ارتقا های سخت افزاری بعدی شما فراهم می کند که در
مجموع زمانی که بخواهید در سالهای آتی کامپیوتر خود را ارتقا دهید سبب صرف
هزینه ی کمتری خواهد شد. در مورد CPU یا مغز اصلی کامپیوتر هم که نیازی به
توضیح واضحات نیست؟! هست؟!
توجه داشته باشید که:
قبل از اینکه وارد بحث اصلی بشویم یک نکته ی اساسی و مهم در هنگام مونتاژ قطعات وجود دارد، آنهم اینکه حتما سعی کنید عملیات مونتاژ را روی میز و یا سطحی انجام دهید که نارسانا باشد و احتمال پدید آمدن اتصالی به حداقل برسد، از طرفی وقتی شما قطعات یک کامپیوتر را تهیه می کنید و به خانه می آیید تا آنها را مونتاژ کنید معمولا فروشنده قطعات به شما 24 ساعت مهلت تست می دهد تا اگر قطعه ای اشکالی داشت آن را ببرید و تعویض کنید منتها این مهلت تست منوط بر این است که جای پیچ روی قطعه ی معیوب نیافتاده باشد. لذا شما بایستی یک پیش مونتاژ در خارج از Case انجام دهید یعنی قطعات را در خارج از Case مونتاژ کنید از آنها تست بگیرید و وقتی مطمئن شدید این قطعات برای شما یک کامپیوتر درست و حسابی می شوند(!) آنها را از هم باز کنید و دوباره درون Case سوار کنید، در حین پیش مونتاژ بایستی خیلی دقت کنید که اتصالی پیش نیاید مثلا حتما هارد دیسک را روی یک محیط عایق گذاشته باشید و محل استقرار قطعات (مادربرد و قطعات مونتاژ شده بر روی آن، پاور، و DVD-Rom) طوری باشد که با یکدیگر تداخلی پیدا نکنند و غیره، چون یک اتصالی کوچک می تواند باعث معیوب شدن قطعات و دود شدن پول شما شود.
اما در کل این راهنما شاید سخت ترین بخش قضیه این است که چه مادربرد و CPU یی را بخریم؟ مادربردی که تهیه می کنید بایستی همانطور که گفتم تا حد ممکن استانداردهای روز را داشته باشد یعنی مواردی مثل اینکه یک مادربرد چه مدل رمی بر روی آن سوار می شود، چه نوع کارت گرافیکی با چه استانداردی را می تواند پشتیبانی کند، چه نوع پردازنده یا CPU هایی را تا چه سرعتی پشتیبانی میکند؟، چه تعداد درگاه USB دارد؟ و... را در نظر بگیرید، ضمن اینکه هر مادربردی را که انتخاب نمائید به یک سری سخت افزارهای خاص و مدل های خاص بالاخره محدود خواهید شد و مسلما بعد از انتخاب مادربرد بایستی CPU یی را انتخاب کنید که سازگاری و کارایی کافی و لازم را بر روی آن مادربرد دارا باشد. بهترین راه برای کسانی که بازار سخت افزار را خوب نمی شناسند استفاده از تجربه ها و دانش دیگران در این زمینه است لذا فوروم های فارسی می توانند کمک موثری در این زمینه باشند،
اما برویم سراغ مواد لازم برای آموزش امروز:
1- پیچ گوشتی به تعداد کافی و لازم
2- مادربرد مورد نظر (دفترچه راهنمای مادربرد برای افراد غیر حرفه ای و حتی برخی موارد حرفه ای نیاز هست)
3- CPU سازگار و مناسب با مادربرد مورد نظر
4- Heatsink و فن (معمولا هر دو به صورت یک قطعه در پکیج خود CPU ی شما موجود هستند)
5- یک عدد کیس/Case مناسب با ابعاد مادربرد شما
آماده سازی Case:
اگر بدانید قطعات چگونه داخل Case سوار می شوند مونتاژ کردنشان در خارج از کیس برای تست اولیه چندان تفاوتی ندارد پس برای همین یک راست آمده ایم سراغ اصل مطلب والا کماکان پیش مونتاژ در خارج از Case توصیه می شود. اکثر کیس های امروزی دارای پایه های پیچی هستند که ظاهرا از جنس برنج یا چیزی شبیه به آن هستند و بر روی بخشی از سطح کیس که مادربرد در آنجا قرار میگیرد پیچ می شوند. کار اصلی این پایه ها جلوگیری از اتصال مابین مادربرد و سطح کیس می باشد و بعد مادربرد به خود این پایه ها پیچ می شود.
البته بایستی این نکته را هم در نظر گرفت که کیسی که شما تهیه کرده اید ممکن است تعداد زیادی از این پایه ها داشته باشد لذا بایستی ابتدا مادربرد را با کیس تطبیق بدهید و ببینید مادربرد خودش چند جا برای پیچ شدن به پایه ها دارد و این نقاط در کجا قرار می گیرند بعد پایه هایی را در جایگاه مناسب ببندید. (برای درک بهتر و دیدن این پایه ها روی تصویر مرتبط کلیک کنید)
آماده سازی یا تعویض غلاف ورودی و خروجی ها (I/O sheild)
در پشت کیس ها یک نوار فلزی نازک وجود دارد که به آن غلاف ورودی و خروجی ها یا Input/Output Shield می گویند، از طریق حفره های موجود روی این غلاف امکان ارتباط و دسترسی از خارج از کیس با پورت های مادربرد (پورت کیبورد، پورتهای USB و...) که در درون کیس قرار دارند فراهم می آید. بر روی این غلاف معمولا جای پورت های مختلف برجسته شده یا خط چین شده و آماده ی جدا سازی هستند در اکثر موارد اگر مادربرد و کیس هر دو استاندارد باشند با تطبیق پورت های مادربرد با آن و شکاندن و در آوردن کاور پورت های مورد نظر از روی غلاف کیس آماده استفاده می شود ولی اگر کیسی استاندارد نباشد و یا بر عکس مادربرد استاندارد نباشد بایستی غلاف را با غلافی که مناسب باشد تعویض کنید که خیلی خیلی کم این حالت دوم پیش می آید. (برای خود من هرگز پیش نیامده است)
نصب CPU:
شاید چون CPU یکی از مهم ترین و گران ترین قطعات است ممکن است با خود تصور کنید باید نصبش بر روی مادربرد بسیار دشوارد باشد. ولی اصلا اینطور نیست و فقط کافی است کمی دقت کنید.
CPU بر روی سوکت مخصوص به خودش که در مادربرد تعبیه شده است (به شکل بالا توجه کنید) سوار می شود، این سوکت اساسا خیلی تابلو است و بدون چشم غیر مسلح نیز به راحتی قابل رویت است (!) و یافتنش نیاز به سوزندان فسفر اضافی ندارد D:!! در ابتدا بایستی سوکت CPU را آنلاک کنید یا ساده تر قفلش را آزاد کنید، معمولا یک گیره یا اهرم پلاستیکی یا فلزی مانند یا چیزی شبیه به آن در یکی از گوشه های سوکت قرار دارد لذا بایستی آن را به سمت بیرون فشار دهید و بعد بالا بیاورید تا سوکت آنلاک شود. (روی شکل بالا کلیک کنید حسابی دستگیرتان می شود داستان چیست)
حالا که سوکت آنلاک شد بایستی CPU را با آن برای جا زدن تطبیق دهید، CPU های مختلف دارای لایه های پین مختلف و گوناگونی در زیرشان هستند، اما جهت اینکه فرد مونتاژ کننده راحت بفهمد که CPU از کدام طرف و چگونه در سوکت جا می خورد یکی از گوشه های آن کمی اریب یا زاویه دار و فاقد پین است (در خیلی موارد این گوشه با یک علامت یا برچسب و غیره، از قبل توسط خود کارخانه تولید کننده متمایز شده است). حالا تنها کاری که باید بکنید این است که سوکت CPU روی مادربرد را نگاه کنید و ببینید کدام گوشه ی سوکت با این گوشه ی CPU شما مطابقت دارد تا مشخص شود CPU از کدام طرف و به چه صورت در سوکت جا می خورد و بعدش هم که واضح است CPU را به آرامی در سوکت جا می زنید.
دقت داشته باشید اگر CPU در جهت درست و مطابق با سوکت قرار گرفته باشد خیلی راحت و آرام و بی دردسر (هلو برو توی گلو) در سوکت جا میخورد لذا در حین انجام اینکار خشونت یا فشار آوردن اصلا نیاز نیست و اینکار ممکن است سبب صدمه رسیدن به CPU و یا سوکت و یا هر دو شود.
CPU را که جا زدید گیره یا اهرم سوکت را به سر جایش بر می گردانید تا CPU در داخل سوکت روی مادربرد قفل شود.
نصب Heatsink و فن
راستش نصب فن و Heatsink (قطعه یی که در تصویر در زیر فن قرار دارد) بعضی وقت ها دردسرهای خودش را داراست (البته امروزه به ندرت دردسر دارد). در برخی موارد میبایستی یک عایق حرارتی خاص را قبل از نصب Heatsink بر روی CPU قرار دهید (معمولا این نوع عایق ها به صورت یک لایه نازک و مسطح روی CPU قرار می گیرند). البته ناگفته نماند امروزه به ندرت از این عایق ها به صورتی که گفته شد استفاده می شود و اساسا چون فن و Heatsink در درون پکیچ CPU و به صورت یک قطعه مجزا وجود دارند خود Heatsink ها به این نوع عایق تجهیز شده اند و اگر در زیر Heatsink را نگاهی بیاندازید می بینید این عایق به صورت یک لایه خاکستری نازک و مسطح است.
معمولا در دور سوکت CPU پایه ای در نظر گرفته شده است که برای مونتاژ فن و متعلقتاش بر روی CPU است، بایستی Heatsink را با ین پایه تطبیق بدهید و بعد آن را سوار کنید و قفلش نمائید Heatsink های مختلف بر روی مادربرد های مختلف به شکل هایی گوناگون سوار و قفل می شوند ولی عملا اینکار دشواری خاصی ندارد. پس از سوار شدن Heatsink و فن بایستی کابل برق فن را به کانکتور مرتبطش در روی مادربرد وصل کنید این کانکتور معمولا در نزدیکی CPU است و حتی در اکثر موارد عبارت Fan هم در کنارش هک شده است ولی برای اینکه راحت تر آن را بیابید به دفترچه ی راهنمای مادربرد سری بزنید خیلی سریع و راحت می توانید جایش را پیدا کنید.
نصب مادربرد
CPU و فن که روی مادربرد سوار شدند عملا می شود مادربرد را به داخل Case انتقال داد اما توصیه من این است که سایر قطعات را مونتاژ کند کابل های پاور را متصل کنید، سیستم را تا نصب ویندوز یا سیستم عامل مورد نظر تست نمائید و بعد اگر مشکلی نبود قطعات را داخل Case ببندید، چرا؟ اول اینکه اگر اشکالی در مونتاژ وجود داشته باشد یا قطعه یی معیوب باشد عیب یابی بر روی سیستمی که در داخل Case پیچ شده مصیبت بار است، دلیل دوم را هم قبلا گفتم اکثر فروشنده های قطعات کامپیوتری به شما 24 ساعت مهلت تست می دهند تا قطعات را تست نمائید اگر قطعه یی معیوب باشد تا 24 ساعت قابل تعویض است به شرطی که جای پیچ روی آن نیافتاده باشد.
حالا اگر با توجه به شرایط بالا دوست داشتید می توانید مادربردی که CPU و فن را رویش سوار کردیم را به داخل کیس وارد کنید، فقط قبلش فراموش نکنید پایه هایی که قبلا در موردشان صحبت کردیم و غلاف ورودی و خروجی ها را تطبیق بدهید بعد مادربرد را در کیس بگذارید و پیچ کنید.
حالا چه مادربرد به کیس منتقل شده باشد یا چه کار را بیرون از کیس دنبال می کنید بایستی یکی از کابل های برق پاورتان را به کانکتور مربوط به آن روی مادربرد متصل کنید، اینکار بسیار ساده است کافی است دفترچه ی راهنمای مادربرد را نگاهی بیاندازید تا محلی که کابل برق پاور بایستی روی مادربرد به آن وصل شود را بیابید و بعد کابل مناسب را به آن متصل کنید. البته بعدا جداگانه در مورد انوع کابل های برق پاور صحبت می کنیم اما به هر حال با وصل کابل مورد نظر مرحله ی مونتاژ مادربرد و CPU به پایان میرسد.
*******************************************************************
قسمت دوم / هارد درایو و درایوهای اپتیکال (CD/DVD-Rom)
روزگاری بود که اگر یک هارددیسک 20 گیگابایتی داشتی همه متحیر می شدند، البته داریم تقریبا در مورد همین چند سال اخیر حرف می زنیم و کاری به سالهای دورتر و هاردهای چند مگابایتی یا حتی چند کیلوبایتی نداریم (; . ولی این روزها حتی هارد های چند صد گیگابایتی هم جوابگوی نیاز کاربران نیست و عده ی بسیاری مجبور می شوند که هاردی با حجم بالاتر تهیه کنند و هارد قبلی را یا بفروشند یا به عنوان یک هارد پشتیبان استفاده کنند.
تهیه یک هارد دیسک جدید کار دشواری نیست و کافی است کمی در بازار گشت و گذار کنید تا بفهمید کدامیک با چه مارکی برای شما مناسب است، یا طبق آنچه همیشه توصیه می کنم از انجمن های اینترنتی مرتبط کمک بگیرید. اما وقتی یک هارد جدید تهیه شده مونتاژ کردنش و جایگزین کردنش به جای هارد قدیمی یا در کنار هارد قدیمی از عهده ی خیلی ها بر می آید و از عهده خیلی ها هم نمی آید. لذا امروز قصد داریم در این رابطه و مونتاژ یک هارد دیسک جدید صحبت کنیم فرقی هم ندارد که قصدتان ارتقا باشد یا جمع آوری و مونتاژ یک کامپیوتر نو اگر نمی دانید چگونه هارد دیسک را مونتاژ می کنند این پست احتمالا به کارتان خواهد آمد.
توصیه های ایمنی: کسانی که سلسله پست های سخت افزاری آپدیت بلاگ را دنبال می کنند حتما به خاطر دارند که پیشتر در پستی در مورد مونتاژ مادربرد و CPU صحبت کردیم. در آن پست تعدادی توصیه ایمنی شده بود مثل اطمینان از عایق بودن محیطی که مونتاژ یا پیش مونتاژ بر روی آن انجام می شود و غیره، نیازی به تکرار مکررات نمی بینم فقط به خاطر داشته باشید هارد دیسک جز قطعاتی است که احتمال خرابی اش بالاست و در حین پیش مونتاژ شدیدا احتمال اتصالی ش در صورت استقرار در محل نامناسب وجود دارد پس بنابراین در حین کار با این قطعه دقت دو چندان لازم است، از اینها که بگذریم اگر شما همه ی قطعات یک کامپیوتر نو را از یک فروشنده تهیه کنید احتمال گرفتن مهلت تست برای هارددیسک به همراه سایر قطعات وجود دارد ولی وقتی فقط یک هارد دیسک به صورت جداگانه تهیه می کنید بعید است فروشنده یی به شما مهلت تست بدهد و کلا هارددیسک جز قطعاتی است که در تک فروشی به هیچ عنوان با مهلت تست عرضه نمی شود پس بنابراین گارانتی قطعه یی که می خرید را در اینگونه موارد در نظر بگیرید و سعی کنید هارددیسکی با گارانتی معتبر و اسم و رسم دار تهیه کنید.
از مبحث توصیه های ایمنی که خارج شویم می رسیم به یک مسئله، آن هم اینکه تفاوتی ندارد شما یک هارددیسک را به صورت IDE (مخفف: Integrated Drive Electronics است و به نوعی از کابلهای کانکتور و مرتبط کننده ی مادربرد و قطعاتی مثل هارد دیسک و سی دی رام ها و دی وی دی رام ها گفته می شود) و یا به صورت Sata (مخفف: Serial Advanced Technology Attachment نوع جدید تری از این کابلهای رابط که سریعتر کارآمد تر است و توسط مادربرد های مدرن تر که در سالهای اخیر تولید شده اند پشتیبانی می شود) نصب می کنید، شیوه ی نصب هر دو تقریبا یکسان است و این با شماست که حالا با انداختن یک نگاه به داخل کیس تان یا مطالعه دفترچه مادربرد دریابید که بایستی از کدام نوع رابط استفاده کنید و هاردی تهیه کنید که از رابط مورد نظر شما استفاده کند.
مواد لازم:
* هارددیسک یا احینا به جایش یک DVD-Rom یا CD-Rom (از همینجا حتما دریافتید این راهنما برای این دو مورد نیز کاربرد دارد)
* کابلهای رابط مورد نیاز (این کابلها معمولا به همراه پکیج مادربرد و یا کیس به شما عرضه می شوند، البته در برخی از مدلهای استثنائی از هارد دیسک کابلهای مورد نیاز به همراه خود هارد پک شده اند)
* پیچ گوشتی به میزان لازم (ترجیحا چهار سو و در ابعاد مختلف)
* نیش باریک یا ابزاری مشابه (برای کسانی که مثل من دست و بالشان لمس است نیاز می شود!)
در این راهنما قصد داریم این هارد IDE که در بالا مشاهده می کنید را بر روی یک کامپیوتر سوار کنیم البته در مورد هاردهای Sata هم به قدر کافی صحبت خواهیم کرد.
گام اول: نصب نرم افزار درایو جدید
در برخی موارد بسیار نادر ممکن است به همراه هارد دیسک یا درایو اپتیکال مورد نظر ما نرم افزاری نیز عرضه شده باشد و کمپانی سازنده توصیه کرده باشد که قبل/بعد از نصب درایو نرم افزار مذکور اجرا شود. در 99 درصد موارد پروسه ی نصب و راه اندازی درایو جدید بدون اجرای نرم افزار توصیه شده هم بدون مشکل پیش می رود ولی خوب اگر فکر می کنید ممکن است به مشکل بر بخورید تصمیم گیری با خودتان است معمولا این نرم افزارها در حین پارتیشن بندی و و تنظیمات اولیه درایو جدید یا شناسائی آن در موارد خاص توسط سیستم عامل کمک شایانی می کنند. (ناگفته نماند من روی کمتر هارد دیسکی در ایران همچین چیزی دیدم و روی هارد های معمول در بازار عمدتا نرم افزار خاصی عرضه نمی شود).
گام دوم: آماده سازی کامپیوتر
یک کلید در پشت پاور کامپیوتر وجود دارد، اول با استفاده از آن کلید اطمینان حاصل کنید که برق ورودی به کامپیوتر به صورت کامل قطع است (بعد از زدن این کلید و قطع برق توصیه می شود تا حداقل 10 ثانیه صبر کنید تا جریان موجود بر روی مادربرد به صورت کامل تخلیه شود). بعد از قطع برق به صورت کامل می توانید یک نفس راحت بکشید چون بزرگترین خطری که یک هارد دیسک را در حین نصب همواره تهدید می کند یعنی جریان الکتریسیته را از بین برده اید و حالا می توانید وارد کیس شوید!
باز کردن کیس با خودتان است چون هر نوع کیسی شیوه ی خاص باز شدن خودش را دارد و البته در کیس های جدید برداشتن پنل کناری کیس کار بسیار ساده ای است، اگر هم وسط مونتاژ یک کامپیوتر جدید هستید که هیچ (: کیس باز است دیگر!).
معمولا در کلاس های آموزشی یک توصیه در اینگونه موارد می شود که فرض محال است ولی بد نیست بگوئیم تا فردا اگر اتفاقی افتاد از چشم من نبینید، درست است که پاور را قطع کرده اید ولی حواستان باشد که ممکن است الکتریسیته ساکن موجود در کیس و مدارها بعضا باعث یک اتصالی کوتاه و صدمه زدن به سخت افزار شود که البته خوشبختانه تا به حال نه همچین چیزی دیده ام نه برایم اتفاق افتاده ولی خوب در برخی فروشگاه ها ابزارهای ایمنی ویژه اینگونه موارد عرضه می شود که می توانید تهیه کنید یا الکتریسیته ساکن احتمالی را به روش های معمول تخلیه نمائید (ولی شخصا الزام و نیازی به اینگونه موارد نمی بینم).
گام سوم: یافتن فضای مناسب و خالی برای جا زدن درایو
در اکثر مواردجای مخصوص هارد درایو ها در قسمت جلویی کیس ها تعبیه شده است (در کیس های استاندارد که به این صورت است) و پیدا کردن یک فضای خالی و مناسب جا زدن درایو کار چندان دشواری نخواهد بود.
اگر در باکس های موجود در کیس که برای درایو ها تعبیه شده است پیش تر درایو دیگری را جا زده اید یا در آینده قصد انجام چنین کاری را دارید در صورت داشتن فضای کافی بد نیست بین هر درایو یک باکس فضای خالی بگذارید، این امر سبب ایمنی بیشتر و همینطور راحتی بیشتر برای باز کردن ها و بستن های بعدی می شود.
معمولا جا زدن هارد درایو در کیس های مختلف در جای ویژه اش بر حسب نوع کیس و طراحی اش متفاوت است بهترین حالت متعلق به کیس هایی است که باکس وبژه ی درایو به صورت ریلی در می آید درایو درش جا می خورد پیچ می شود و بعد دوباره باکس در سر جایش مستقر می شود. در برخی دیگر بایستی درایو را به صورت مستقیم در باکس مرتبط اش در داخل کیس جا زد محل پیچ ها را تطبیق داد و بعد درایو را به کیس و باکس مذکور پیچ کرد. ولی در کل اینکار اصلا پیچیده نیست و مهارت خاصی هم نیاز ندارد.
گام چهارم: یافتن کابلهای رابط مناسب
از اینجا به بعد کار چندان پیچیده و دشواری نداریم و مثل باقلواست، (البته تا اینجاش هم در تئوری پیچیده نبود ولی چپاندن درایوها داخل کیس بعضا آدم را کلافه می کند خصوصا در برخی از کیس های تنگ و تاریک!). در تصویر بالا دو نوع کابل رابط که دو استاندارد متفاوت هستند را مشاهده می کنید (: یعنی IDE و SATA هر یک از این کابلها دو سر دارد (یک سر میخورد روی مادربرد و یک سر هم میخورد به درایو، عجب!) والبته کابل پاور ویژه ی درایوهایی که از IDE پشتیبانی می کنند را می توانید ببینید.
در تصویر دیگری هم که در بالا آورده شده است یک عدد هارد دیسک با پشتیبانی از رابط IDE آورده شده است، حالا اگر هارد شما IDE بود یک کابل پاور آزاد پیدا می کنید و وصل می کنید به ورودی پاور تا هارد از منبع تغذیه شما انرژی لازمش را بگیرد، بعد هم کابل رابط IDE را می زنید به محلی که باید وصل کنید و در شکل مشخص شده نگران هم نباشید چون اصلا در هیچ شرایطی با توجه به نوع طراحی کابل ها و محل اتصالشان شما نمی توانید کابلی را اشتباهی جا بزنید. (توجه داشته باشید که می توانید دو درایو IDE را را بر روی یک IDE Channel سوار نمائید- پائین تر در این مورد صحبت خواهیم کرد).
گام پنجم: تنظیم کردن جامپر درایو یا درایوها (فقط برای IDE)
به محل اتصال کابلهای IDE روی مادربرد IDE Channel می گوئیم، هر مادربردی معمولا دو Channel دارد که به یکی Primary Channel و به دیگری Secondary Channel می گویند، به هر یک از این کانالها اگر چه فقط یک کابل IDE وصل می شود ولی ما می توانیم با استفاده از کابلهای اشتراکی IDE به هر کانال دو درایو متصل کنیم به تصویر زیر دقت کنید:
اینکه کدام Primary و کدام Secondary است را از خود مادربرد یا دفترچه اش می توان فهمید. حالا فرض کنیم ما یک هارد دیسک داریم که به صورت IDE به Primary Channel مادربرد وصل است یک هارد دیسک نو هم خریده ایم که می خواهیم این دو هارد را به هم مرتبط کنیم و بعد هر دو را بیاوریم روی Primary Channel در این شرایط هاردی که مهم تر است و اطلاعات اصلی رویش است و کامپیوتر با آن بوت می شود را بایستی Master کنیم و هارد دیگر را Slave، نترسید Master و Slave کردن اینها اصلا کاری ندارد.
اگر به یکی از تصاویر بالا که درش یک هارد IDE را نشان داده بودیم نگاه کنید در پشت هارد می بینید بخشی با عنوان Drive Jumper معین شده در این بخش قطعه ی فلزی کوچکی وجود دارد که به آن جامپر می گویند (در تصویر بالا هم قابل رویت است)، این جامپر را اگر در بخش درایو جامپر به حالت های گوناگون بگذارید درایو Slave می شود یا Master می شود (نیش باریک اینجا لازم می شود!)، حالا از کجا بفهمیم چگونه جامپر را جا بزنیم که درایوی را Master و Slave کنیم، هر درایوی که باشد فرقی ندارد رویش چاپ شده است که جامپر در چه وضعی آن را Master یا Slave می کند. بنا به نیازتان حالا یکی را مستر و دیگری را Slave می کنید و بعد کابل IDE را به صورت اشتراکی متصل می کنید و می زنید به IDE Channel مورد نظرتان.
+ درایوهای Sata
درایوهای IDE را به شما نشان دادیم انصاف نیست Sata ها را به شما نشان ندهیم و ندیده بمانید، آنچه هم در بالا مشاهده می کنید یک درایو Sata است، البته فکر کنم کسی که ازش عکس می گرفته آن را برعکس کرده تا محل اتصال کانکتور ها در عکس بهتر بیافتند، در زیر هم کانکتور Sata و همینطور کانکتور پاور مخصوص این نوع درایو ها را می توانید مشاهده کنید، این کانکتور ها هم طوری طراحی شده اند که امکان اشتباه جا زدنشان وجود ندارد، اگر دقت کنید می توانید بفهمید چرا امکان اشتباه جا زدن وجود ندارد!
درایو های Sata هم بعضا جامپر دارند ولی کلا چون Sata تکنولوژی مدرنی است عمدتا شما نیازی به تنظیم کردن جامپرها مثل درایوهای IDE ندارید و همان تنظیمات کارخانه ای کار شما را راه می اندازد. بعضا فقط مجبورید کمی در بایوس بالا و پائین بروید.
گام ششم: تمام کردن کار
خوب حالا کار تمام است و وقتش است پاور را دوباره فعال کنیم و بعد هم کامپیوتر را روشن نمائیم، به احتمال قوی بایستی هارد جدید را کامپیوتر پیدا کند و آماده استفاده باشد، اگر یک هارد نو باشد و هارد دیگری در کار نیست بایستی آن را پارتیشن بندی کنید برای اینکار می توانید سیستم را با یک سی دی ویندوز XP بوت کنید و بعد هارد را به صورت دلخواه پارتیشن بندی کنید.
بعضی وقت ها برای اینکه هارد نو توسط کامپیوتر کشف شود بایستی آن را در BIOS آدرس دهی کنید و غیره که چندان پیچیده نیست نگاهی به بخش تنظیمات IDE یا Sata در بایوس بیاندازید اگر همه ی انچه در بالا گفته شد را فهمیده باشید تنظیمات این بخش اصلا توضیح نیاز ندارد و کار ساده ای است.
یک نکته کنکوری هم وقتی روی سیستمی که یک هارد دارد هارد دومی را نصب می کنید ممکن است برای اولین بار بعد از نصب که سیستم را بوت کردید و ویندوز بالا آمد در ویندوز explorer هارد جدیدی قابل رویت نباشد، باز هم نترسید بروید سراغ کنترل پنل، Administrative Tools و بعد Disk Management معمولا ویندوز با ورود به اینجا به شما پیغام میدهد یک درایو جدید پیدا کرده فرمتش کند یا نه؟ و باقی قضیه.
نصب یک سی دی رام یا دی وی دی رام هم به همین ترتیب است و اگر کمی دقت کنید برای نصب آن نیاز به راهنمای خاص دیگری ندارید.
*********************************************************************
قسمت سوم / کارتهای PCI
در ادامه ی مجموعه پستهای مونتاژ یک کامپیوتر امروز قصد داریم به مونتاژ کارتهای PCI بپردازیم. PCI به نوعی از ابزارهای کامپیوتری گفته می شود که به صورت یک کارت ارائه می شوند و می بایستی به صورت مستقیم در جایگاه مخصوص به خودشان بر روی مادربرد سوار شوند، مثل چی؟ مثل مودمهای اینترنال (دایال آپ)، کارتهای شبکه، کارتهای وایرلس، کارتهای TV، کارتهای صدا و... عبارت PCI هم مخفف Peripheral Component Interconnect می باشد.
عرض شود خدمت کسانی که از دست زدن به کامپیوتر و کیس کامپیوترشان واهمه دارند باید بگویم یکی از ساده ترین کارهای دنیا مونتاژ کارتهای PCI است، پس جای هیچ ترس و واهمه یی نیست و با خیال راحت راهنما را دنبال کنید.
توصیه های ایمنی: در قسمت های -پست های- قبلی یک سری توصیه ایمنی در مورد مونتاژ کامپیوتر داشتیم، تکرار مکررات نمی کنم و فقط توصیه می کنم اگر آن موارد را نخوانده اید به عقب برگردید بخوانیدشان و سعی در رعایتشان داشته باشید که به نفع خودتان است و سبب جلوگیری از صدمه دیدن کامپیوترتان خواهد شد . (قسمت اول و دوم)
مواد لازم برای این جلسه:
یک عدد کارت PCI
پیچ گوشتی به تعداد لازم و ترجیحا چهار سو
یک عدد کامپیوتر در حال مونتاژ یا مونتاژ شده که نیازمند کارت PCI جدیدمان است
برای نمونه و در این راهنما قصد داریم این کارت TV را که در تصویر بالا آمده است روی یک کامپیوتر مونتاژ کنیم.
گام اول: کامپیوتر خود را آماده کنید
برای اینکه کامپیوترتان آماده ی مونتاژ شود بایستی اول آن را ایمن کنیم به همین منظور قبل از هر کاری ابتدا آن را از برق می کشید و کلید پشت پاور یا همان منبع تغذیه را در حالت خاموش قرار می دهید با اینکار خیال شما از بزرگترین خطر ممکن در حین مونتاژ قطعات یعنی اتصالی جریان الکتریسیته راحت می شود.
بعد از اینکه پاور را از کار انداختیم زمان این رسیده است که کیس را باز کنیم، البته اگر در حال مونتاژ یک کامپیوتر نو باشید یا پیش مونتاژش که خوب کیس باز است ولی اگر کامپیوتر فعلی تان نیازمند نصب یک کارت جدید است لازم است کیس را باز کنید. اینکه کیس شما چگونه باز می شود بسته به نوع کیس اندکی متفاوت است و فقط کافی است کمی کیس را نگاه کنید تا بفهمید پیچ هایش کجا هستند و چگونه پنل کناریش باز می شود و از جا در می آید.
گام دوم: پیدا و آماده کردن یک Slot یا شیار خالی PCI
قدم بعدی پس از اینکه کیس را کالبد شکافی کردیم پیدا کردن یک شیار خالی PCI است. محلی که کارتهای PCI بر روی آن سوار می شوند را شیار یا PCI Slot می گویند. معمولا همه ی مادربردهای امروزی حداقل سه شیار PCI دارند البته بسته به نوع مدل مادربرد ممکن است تعداد این شیارها بیشتر از سه تا نیز باشند. برای اینکه این شیارها را بیابید دو تا راه حل دارید اول به عکس زیر توجه کنید تا ببینید چه شکلی هستند (برای تصویر بزرگتر روی عکس کلیک کنید) و در کجا معمولا واقع می شوند و بعد بر همین اساس آنها را روی مادربرتان بیابید دوم به دفترچه ی راهنمای مادربردتان مراجعه کنید.
اگر شیار خالی اضافه دارید موقع سوار کردن کارتها می توانید بین کارتها یک شیار فاصله بگذارید، اینکار قراردادی نیست و الزامی به انجامش نمی باشد و در صورت عدم رعایتش مشکلی پیش نمی آید تنها نکته اش در این است که این شکل از مونتاژ ایده آل تر می باشد، پس اگر شیار خالی هم نبود مشکلی نیست.
وقتی شیار مورد نظرتان را انتخاب کردید در مقابل شیار روی دیواره ی کیس یک پیچ مشاهده می کنید و همینطور بخشی از پشت کیس مقابل شیار مذکور دارای کاور فلزی نازکی است که جدا شونده می باشد. اول این پیچ را با یک پیچ گوشتی چهارسوی مناسب باز نمائید و در جایی بگذارید چون بعدا لازم می شود سپس کاور مذکور را نیز با همان پیچ گوشتی و اندکی اینور و آنور کردن از جا در بیاورید.
گام سوم: نصب کارتهای PCI
همانطور که گفتم در عالم مونتاژ کامپیوتر کاری ساده تر از نصب یک کارت PCI نیست. برای مونتاژش کارت را بردارید و سعی کنید آن را از قسمت فلزی انتهایش بگیرد کلا هر چه دستتان کم کم با برد کارت تماس پیدا کند و اثر انگشت کمتری رویش به جا بگذارید بهتر است، انتهای کارت PCI تان را با شیار مرتبط با آن بر روی مادربرد تطبیق دهید و سپس این دو را بر روی هم گذاشته و با فشار مختصر کارت را در داخل شیار جا بیاندازید، زمانی که لبه ی فلزی کارت با کناره ی برجسته ی کیس روی هم قرار گرفتند یعنی کارت درست جا رفته است.(تصویر زیر گویای همه چیز هست)
حالا تنها کاری که از مرحله ی نصب مانده این است آن پیچی که از کیس باز کردیم را دوباره سر جایش ببندیم تا کارت به کیس پیچ شده باشد و در جایش ایمن گردد.
گام چهارم: تمام کردن کار
از اینجا به بعد خیلی ساده است اگر کامپیوتر مونتاژ شده است و فقط یک کارت جدید به آن اضافه شده در کیس را میبندید کامپیوتر را به برق می زنید و پاور یا همان منبع تغذیه را روی حالت روشن می گذارید و اگر در حال مونتاژ یک کامپیوتر جدید هم هستید مونتاژ را کامل می کنید سیستم عامل را نصب و بعد سراغ بقیه قضیه می روید.
معمولا هر کارت PCI یی همراهش یک عدد سی دی حاوی درایورها (راه اندازش) و نرم افزارهای مرتبط به آن می باشد، بعد از مواردی که در بالا گفته شد سیستم را روشن می کنید تا سیستم عامل بالا بیاید و بعد شروع می کنید به نصب درایور و نرم افزارهای کارت از روی سی دی اش تا کارت توسط سیستم عامل شناسائی شود و آماده ی استفاده گردد.
خوب تمام شد، از این به بعد خیلی ساده و راحت می توانید انواع و اقسام کارتهای PCI را روی کامپیوترتان سوار کنید، اینطور نیست؟
********************************************************************
قسمت چهارم / دستورالعمل نصب RAM
تا به امروز شما می دانید چگونه یک مادربرد و CPU را بایستی مونتاژ کرد و در داخل کیس جا داد و بلدید یک هارد دیسک جدید را مونتاژ نمائید و اگر بخواهید می توانید امکانات کامپیوترتان را با نصب کارتهای PCI افزایش دهید، بنابراین حالا از عالم مونتاژ سخت افزارهای کامپیوتری خیلی چیزها می دانید، این طور نیست؟
امروزه کاربران روی کامپیوترهایشان تعداد زیادی برنامه نصب می کنند و علاوه بر آن هر روز در حال اضافه و کم کردن این برنامه ها هستند، در چنین شرایطی یکی از عواملی که می تواند سبب شود تا یک کامپیوتر ثبات و سرعت مناسبی داشته باشد دارا بودن حافظه RAM به میزان کافی است در غیر اینصورت احتمالا کامپیوتر شما بسیار کند و اعصاب خورد کن خواهد بود
امروز قصد داریم به آموزش مونتاژ حافظه های RAM (مخفف عبارت Random Access Memory) بپردازیم، پس بنابراین فرقی ندارد می خواهید وضع کامپیوتر قدیمی تان را بهبود ببخشید یا قصد مونتاژ یک کامپیوتر نو را دارید به هر حال می توانید مثل همیشه با من همراه شوید.
اما در باب RAM برای کسانی که اصلا نمی دانند چه هست، اگر نمی دانید ارزش RAM در چه می باشد و چه می کند می توانید CPU را یک آشپز در نظر بگیرید و بعد هارد دیسک را یک یخچال و RAM را میز آشپزخانه، آنوقت CPU یا جناب آشپز زمانی که شروع کند به آشپزی مواد لازمش را از هارد یا همان یخچال در می آورد و روی میز آشپزخانه یا RAM می چیند تا در حین آشپزی خیلی راحت و سریع به آنها دسترسی داشته باشد. خوب حالا اگر میز آشپزخانه تان کوچک باشد و فضای کمی داشته باشد زمانی که آشپزباشی یا CPU مشغول پختن یک غذای مفصل برای یک مهمانی مفصل تر می شود فضای کافی برای چیدن موادی که از یخچال در آورده ندارد و لذا چون ابزار مناسب در اختیارش نیست روند کارش کند می شود و کل داستان شام دچار مشکل و کندی می شود و یحتمل مهمان ها گشنه خواهند ماند و اعصاب شما هم از دست آشپزتان و کل مجموعه ی آشپز خانه تان که همان کامپیوترتان باشد خورد می شود و این درست زمانی است که شما به یک میز بزرگتر یا مقداری حافظه ی RAM بیشتری نیاز دارید.
توصیه های ایمنی: در قسمت های -پست های- قبلی یک سری توصیه ایمنی در مورد مونتاژ کامپیوتر داشتیم، تکرار مکررات نمی کنم و فقط توصیه می کنم اگر آن موارد را نخوانده اید به عقب برگردید بخوانیدشان و سعی در رعایتشان داشته باشید که به نفع خودتان است و سبب جلوگیری از صدمه دیدن کامپیوترتان خواهد شد
قبل از اینکه به اصل مطلب بپردازیم لازم است این را هم بگویم که به خاطر داشته باشید همیشه اضافه کردن حافظه RAM راه حل سرعت بخشیدن به یک کامپیوتر قدیمی که عملکردش کند است و کارایی مناسبی ندارد نیست و بعضی وقتها کامپیوتری قدیمی که بیش از حد حافظه ی رم روی آن نصب شده باشد کلا دچار مشکل می شود، لذا پیش از اینکه بخواهید تصمیم بگیرید میزان حافظه ی RAM کامپیوتر خود را ارتقا دهید از توانائی کامپیوتر تان در درک مقدار و نوع حافظه ی RAM و کار با آن مطلع شوید. (معمولا با نگاهی به دفترچه مادربرد و کمی پرسش از دیگران در انجمن های تخصص )
در این آموزش ما نوعی از حافظه ی RAM را مورد استفاده قرار می دهیم که تحت استاندارد یا قرار دادی با عنوان DIMM که مخفف Dual In-line Memory Module است می باشد، رم های تحت این استاندارد بر روی مادربرد در شیاری با همین عنوان جا می خورند که شکل و شمایل خاص خودش را دارا است و بعدا در مورد ظاهر این شیارها توضیح کافی خواهیم داد. البته ناگفته نماند که امروز و از تقریبا 6 یا 7 سال پیش همه ی رم های در بازار تحت این استاندارد هستند و استاندارد SIMM یا Single In-line Memory Module کاملا منسوخ شده. نکته ی بعدی قابل توجه این است که بایستی بدانید مادربرد شما از چه مدل RAM ی با چه مشخصاتی پشتیبانی به عمل می آورد، RAM ها مدل های مختلفی دارند مثل SD یا DDR و... برای اینکه این اطلاعات را به دست بیاورید دفترچه ی مادربرد بهترین راهنما است. ولی به هر حال اگر رم های شما تحت DIMM باشند و کامپیوتری که قصد سوار کردن حافظه ی رم بر روی آن دارید یادگار دوران ماموت ها نیست مدل RAM تحت پشتیبانی مادربردتان هر چه که باشد فرقی ندارد این راهنما در نصب RAM جدید به شما کمک خواهد کرد!
مواد لازم برای این جلسه:
- یک عدد رم سازگار با مادربردتان
- پیچ گوشتی به میزان کافی و لازم در ابعاد و طرح ها و رنگهای گوناگون!
- کامپیوترتان هم که حتما لازم است (در غیر این صورت می خواهید رم را کجا نصب کنید؟
برای این آموزش قصد داریم یک رم 184 پین DDR که تصویر آن را در بالا مشاهده می کنید را روی یک کامپیوتر سوار نمائیم.
گام اول: کامپیوتر خود را آماده کنید
برای اینکه کامپیوترتان آماده ی مونتاژ شود بایستی اول آن را ایمن کنیم به همین منظور قبل از هر کاری ابتدا آن را از برق می کشید و کلید پشت پاور یا همان منبع تغذیه را در حالت خاموش قرار می دهید با اینکار خیال شما از بزرگترین خطر ممکن در حین مونتاژ قطعات یعنی اتصالی جریان الکتریسیته راحت می شود.
بعد از اینکه پاور را از کار انداختیم زمان این رسیده است که کیس را باز کنیم، البته اگر در حال مونتاژ یک کامپیوتر نو باشید یا پیش مونتاژش که خوب کیس باز است ولی اگر کامپیوتر فعلی تان نیازمند نصب یک RAM جدید است لازم است کیس را باز کنید. اینکه کیس شما چگونه باز می شود بسته به نوع کیس اندکی متفاوت است و فقط کافی است کمی کیس را نگاه کنید تا بفهمید پیچ هایش کجا هستند و چگونه پنل کناریش باز می شود و از جا در می آید.
گام دوم: پیدا کردن یک شیار یا سوکت RAM خالی
پیدا کردن یک سوکت خالی RAM روی مادربرد اصلا کار دشواری نیست، همانطوری که گفتیم رمهای موجود در بازار تحت استانداردی هستند با عنوان DIMM و بر روی سوکتی به همین نام نیز مونتاژ می شوند. سوکت های DIMM را می توانید در تصویر بالا مشاهده کنید بزرگترین مشخصه ی آنها وجود دو عدد کلیپس در دو طرفشان است. جا زدن رم ها در حالت عادی در این سوکتها ترتیب خاصی ندارد مگر اینکه مادربرد شما دارای قابلیتی تحت عنوان Dual Channel باشد، این قابلیت سبب کارایی مفید تر و بهتر رم ها می شود و البته قابلیت مذکور زمانی فعال می شود که دو عدد رم به ترتیب خاصی در سوکتها چیدمان و بارگذاری شوند، بهترین راهنما برای اینکه بدانیم مادربرد ما از Dual Channel پشتیبانی به عمل می آورد یا نه طبق معمول دفترچه اش است، اگر مادربردی دارای قابلیت Dual Channel باشد به یقین در همان دفترچه اش ترتیب چیدمان توضیح داده شده است.
وقتی سوکت های مذکور را پیدا کردید، درون هر کدام که می خواهید رم را سوار کنید کلیپسهای دو طرفش را رو به بیرون فشار دهید تا سوکت آماده ی پذیرش رم بشود. (تصویر زیر)
گام سوم: مونتاژ رم ها
وقتی سوکت را آماده کردید رم را به دقت با دست بردارید و سعی کنید آن را طوری بگیرید که دستتان کمترین تماس ممکن با سطحش را داشته باشد، خوشبختانه پین های رم ها طوری طراحی شده اند که فقط به یک شکل در سوکت جا می خورند و در وسط پین ها یک تو رفتگی وجود دارد (اگر اشتباه نکنم در رم های SD تو رفتگی روی پین ها دو عدد است ولی در حال حاضر SD هم چندان رایج نیست) روی سوکتها هم یک بر آمدگی وجود دارد از تطبیق این دو می توانید راحت در یابید رم چگونه بایستی روی سوکت قرار گیرد.
وقتی پین های پائین رم را با سوکت تطبیق دادید رم را روی سوکت قرار داده و به آرامی همانطوری که در تصویر زیر مشاهده می کنید روی دو لبه ی انتهاییش فشار بیاورید تا رم در داخل سوکت جا بیافتد به محض اینکه یک رم در سوکت جا بیافتد کلیپس های دو طرف سوکت خود به خود سر جایشان بر میگردند و رم را در داخل سوکت قفل می کنند.
گام چهارم: پایان دادن کار
رمها را که به راحتی جا زدیم، اگر وسط مونتاژ یک کامپیوتر نو هستید من مزاحمتان نمی شوم به بقیه کارتان برسید!! اگر نه و یک کامپیوتر قدیمی را ارتقا دادید پنل کیس را می بندید و پیچ هایش را هم ایضا و Power را به برق زده و در حالت On یا روشن قرار می دهید.
کامپیوتر را روشن کنید تا ویندوز بالا بیاید، بعد از اینکه ویندوز بالا آمد برای اینکه مطمئن شوید رمهای جدید درست نصب شده و کار میکنند روی آیکون My Computer کلیک راست کنید و گزینه ی Properties را انتخاب نمائید در صفحه ای که با انتخاب این گزینه باز می شود زیر عبارت :Computer مشخصات سخت افزاری کامپیوتر شما و همینطور میزان حافظه رم آن ذکر شده است می توانید آن را با مقدار حافظه ی رم ی که قبلا روی کامپیوترتان نصب بوده است قیاس کنید تا مطمئن شوید همه چیز مرتب است یا نه.
چند نکته ی کنکوری:
اول: اگر کامپیوتری بدون مشکل Over heat یا گرم شدن قطعات بیش از حد که در اثر عوامل مختلف خصوصا درست کار نکردن فن ها می تواند باشد Restart می شود خصوصا در حین تماشای فایلهای ویدئویی یا انجام بازی های سه بعدی سنگین رم ها را چک کنید. در 99 درصد موارد روی چنین کامپیوتری بیش از یک رم سوار شده و رم های سوار شده با هم سازگاری ندارند یا جنس تقلبی و نامرغوبی هستند. (برای اطمینان حاصل کردن هم می توانید وضعیت سیستم مذکور را در حالی که فقط یک رم روی آن سوار است چک کنید احتمالا با یک رم مشکلات قبلی را نخواهد داشت)
دوم: اگر رم ها روی مادربردی که از Dual Channel پشتیبانی به عمل می آورد به صورت غلط چیدمان شوند می تواند سبب بالا نیامدن سیستم یا کند شدن آن و مشکلاتی دیگر از این دست شود .
*****************************************************************
قسمت پنجم / منبع تغذیه یا پاور
منبع تغذیه یا در اصطلاح Power یکی از مهم ترین و حساس ترین قطعات است، چون تامین کننده ی جریان الکتریسیته مورد نیاز قطعات کامپیوتر شما می باشد. همه ی قطعات ممکن است روزی دچار اشکال شوند و شما مجبور شوید آنها را تعویض کنید اما حساب پاور از سایر قطعات جداست، چرا؟ چون پاور همیشه و بر اساس تجربه من در بدترین زمان ممکن که شما به کامپیوترتان نیاز دارید دچار اشکال می شود و معمولا وقتی دچار اشکال شد چون وظیفه اش برق رسانی به سایر قطعات است در اثر اشکالی که پیدا کرده درست انجام وظیفه نمی کند و یکی دو قطعه دیگر را هم ناکار می سازد.
گام اول: کامپیوتر خود را باز کنید
پاور ها معمولا و به صورت نرمال در بالاترین قسمت Case های کامپیوتری مونتاژ می شوند و در بالای هر کیس محفظه ی خاصی برای سوار شدن پاور در درون آن در نظر گرفته شده، برخی از کیس ها نیاز است دیواره ی کناریشان برداشته شود تا باز شوند و بتوانید به محل استقرار پاور دسترسی پیدا کنید و در برخی دیگر لازم است کیس از جدار پشتی باز شود.
در مورد اینکه کیس شما به چه شکلی باز می شود ایده ی خاصی ندارم
ولی باز کردنش به کمتر از پنج دقیقه بررسی کردن نیاز دارد. پس اول کیس تان را باز و آماده نمائید.
گام دوم: خرید یک پاور مناسب
کاری ندارم که قصد دارید یک کامپیوتر نو تهیه کنید و یا اینکه منبع تغذیه تان دچار اشکال شده فراموش نکنید همیشه بایستی در خرید پاور به دلایلی که در ابتدای این مقاله گفتم به شدت دقت کنید چون انتخاب یک پاور ضعیف، نامناسب و یا بی کیفیت نه تنها در آینده شما را وادار خواهد کرد دوباره برایش هزینه کنید بلکه ممکن است به سایر قطعات سالم کامپیوتر شما نیز صدمه بزند و خرج اضافی هم بتراشد.
اگر در حال خریدار قطعه برای مونتاژ کامپیوتری نو هستید توصیه می کنم مناسب با قطعات انتخابی خود یک پاور با توان مناسب تهیه کنید برای اینکار راهنمایی خاصی نمی توانم بکنم چون بیش از صدها مدل وجود دارد و تازه من از کجا بدانم چه پاوری مناسب قطعات انتخابیتان است؟ من که از قطعات انتخابی شما خبر ندارم! دارم؟ برای اینکار یا از انجمن های تخصصی اینترنتی در زمینه سخت افزار کمک بگیرید یا کسانی که در زمینه سخت افزار آگاهی کافی دارند، معمولا حتی اگر از چند نفر فعال در بازار سئوال و جواب کوتاهی کنید زود به نتیجه ی مطلوبی می رسید.
برای کسانی که پاور کامپیوترشان دچار اشکال شده و فقط قصد تعویض آن را دارند یک راه حل دیگر هم وجود دارد، روی هر پاوری برچسبی وجود دارد که مدل، مارک و همینطور توانش را برحسب وات نوشته است. می توانید بر اساس این اطلاعات یک پاور جایگزین انتخاب نمائید که با این شرایط کار انتخاب کمی ساده تر می شود.
اما در هر صورت مشاوره گرفتن از دیگران را فراموش نکنید ضمن اینکه در بازار پاور از 20 هزار تومان وجود دارد تا 200 هزار تومان و واضح است هر چه پول بدهید آش می خورید!
گام سوم: عکس های قبل از مونتاژ و قطع کردن سیم ها ی پاور
از درون هر پاوری همیشه تعداد زیادی سیم که در انتهایشان سوکتهایی با شکل های گوناگون وجود دارد بیرون آمده، علتش هم واضح است این سیم ها بایستی از طریق سوکتشان به قطعه ی مناسب وصل شوند و جریان مورد نیاز آن را از پاور به قطعه منتقل کنند، لذا اصلی ترین کار در حین مونتاژ یک پاور انجام صحیح این اتصالات است.
در طول چهار قسمت قبلی مونتاژ یک کامپیوتر انواع و اقسام سیم های پاور مورد نیاز قطعات مختلف را معرفی کرده ایم و نیازی به دوباره کاری نیست اما اگر فقط می خواهید پاور کامپیوتر خود را عوض کنید و در حال مونتاژ یک سیستم جدید از ابتدا تا انتها نیستید راه گریزی وجود دارد که مجبور نباشید چهار مقاله ی قبلی را بخوانید.
گوشی موبایل دوربین دار خود یا دوربین دیجیتالی تان را بر دارید و از اتصالات پاور به قطعات مختلف عکس بگیرید، حواستان باشد اگر کیس تنگ و تاریکی دارید ممکن است برخی از اتصالات را جا بیاندازید پس سعی کنید دقت لازم را داشته باشید. این عکسها بعدا که پاور جدید را مونتاژ کردید و خواستید سیم هایش را وصل کنید به شدت از سوزاندن فسفر اضافی توسط شما جلوگیری می کنند.
بعد از اینکه به اندازه ی کافی عکس گرفتید ومطمئن شدید بعدا دوباره می توانید سیم ها را با نگاه کردن به این عکسها در سر جایشان بزنید، شروع کنید به قطع کردن سیم ها و سعی کنید اینکار را با حوصله انجام دهید چون در برخی موارد یک سیم به شکلی از جایی رد شده باشد که بیرون کشیدنش به زور سبب پاره گی سیمی دیگر یا آسیب رسیدن به قطعه یی شود.
گام چهارم: بیرون آوردن پاور معیوب
همانطور که گفتیم معمولا پاور ها در بالاترین نقطه ی کیس قرار دارند و یا در محفظه ی خاصی جا خورده اند یا به شکلی توسط یک پایه نگهداری می شوند به هر حال معمولا پاور با سه یا چهار پیچ به محفظه یا بدنه ی کیس محکم شده است. این پیچ ها را بیابید و باز کنید تا پاور آزاد شود و سپس به آرامی آن را از کیس خارج کنید، حواستان باشد که چیزی از اتصالات سیم های پاور به سایر قطعات باقی نمانده باشد چون در اینصورت در حین بیرون کشیدن پاور ممکن است اتفاقات غیره منتظره ای بیافتد!
گام پنجم: مونتاژ پاور جدید
قبل از اینکه پاور جدید را در سر جایش مونتاژ کنید دقت نمائید که پاورتان روی ولتاژ صحیح تنظیم شده باشد، امروزه خوشبختانه اکثر پاورها مولتی ولتاژ هستند اما برخی هم نیستند. در ایران ما از برق 220 ولت استفاده می کنیم، به پشت پاور نگاه کنید معمولا ذکر شده است این پاور مولتی ولتاژ است یا نیاز به تنظیم دستی دارد، اگر نیاز به تنظیم دستی داشته باشد بایستی کلیدی یا چیزی شبیه به آن در پشتش تعبیه شده باشد تا شما بتوانید آن را دستی تنظیم کنید در این حالت کلید مورد نظر را روی 220 ولت قرار دهید.
پاور جدید را در سر جایش در کیس سوار کنید و آن را با پیچ خوب محکم کنید، با استفاده از عکسهایی که در قبل گرفتید یا با استفاده از مقالات قبلی آپدیت بلاگ سیم های پاور را به قطعات متصل کنید اینکار کمتر از 10 دقیقه وقت شما را می گیرد.
یک نکته را فراموش نکنید، قرار نیست همه ی سیم های پاور شما به قطعات وصل شوند و همیشه تعدادی سیم اضافه و بیکار باقی می مانند بعد از اینکه اتصالات را انجام دادید سیمهای اضافی را جم و جور کنید و با یک کش یا چیزی مثل آن بنندیدشان تا در کیس رها نباشند و دردسر درست نکند.
گام ششم: تمام کردن کار
وقتی پاور سوار شد و در جایش محکم گردید و اتصالات نیز صورت پذیرفت، بلافاصله درب کیس را نبندید، بهتر است با کیس باز پاور را تست کنیم و بعد از اینکه مطمئن شدیم همه چیز درست است سپس کیس را ببندیم تا مجبور به دوباره کاری نشویم. لذا همینطور که کیس باز است سیم برق را به پاور وصل کنید و مانیتور، کیبرد و ماوس را هم به سیستم تان متصل نمائید و آن را روشن کنید. تنها حالتی که ممکن است سیستم روشن نشود این است که یا کلید پشت پاور در حالت Off قرار دارد و یا کابل رابط پاور به مادربرد به درستی وصل نشده یا دچار اشکال است.
بعد از اینکه سیستم روشن شد تا بالا آمدن سیستم عامل صبر کنید چون بالا آمدنش نشانه ی اتصال صحیح کابل پاور به هارد است درایوهای نوری مثل سی دی یا DVD رام را هم تست کنید و مطمئن شوید برق رسانی به درستی صورت میگیرد، کافی است برای اینکار یکبار زبانه ی این درایوها را با استفاده از کلید eject باز و بسته کنید.
بعد از اطمینان از عملکرد و مونتاژ صحیح پاور سیستم را خاموش کرده از برق کشیده و درب کیس را می بندید و برای خودتان یک نوشابه باز می کنید چون شما کارتان خیلی درست است!
منبع:http://www.eshtehard.net
قسمت اول / مادربرد و CPU
یکی از بزرگترین مزایای کامپیوتر های دسکتاپ انعطافشان در ارتقای سخت افزاری است، یعنی زمانی که دسکتاپی که شبهای زیادی را با شما به صبح رسانده و بسیاری از رازهای مگوی شما را می داند فرسوده می شود در خیلی موارد می توان با یکی دو ارتقای سخت افزاری جانی دوباره به آن بخشید. اما مسئله اینجاست خیلی ها از باز کردن Case کامپیوترشان و دست زدن به قطعات ترس عجیبی دارند، برای این دسته از افراد کامپیوتر و قطعات داخل Case تقریبا مثل یک راز داوینچی است و هرگز هم سعی نمی کنند از این راز سر در بیاورند. اما واقعیت این طور نیست و این راز داوینچی به راحتی برای همه قابل کشف است
اساسا زیربنایی ترین قطعات هر کامپیوتری مادربرد و CPU آن هستند. مادربرد یا main board که به اختصار MB هم نامیده می شود همانطور که از نامش پیداست اسکلت اصلی کامپیوتر شماست و کلیه قطعات بدون استثنا با این قطعه ارتباط مستقیم خواهند داشت و بر روی آن سوار می شوند. بنابراین وقتی قصد خرید قطعات کامپیوتر جدیدتان را دارید بهتر است هر چه می توانید روی این قطعه هزینه و برای انتخابش وقت صرف کنید
،
مادربردی که تهیه می کنید هر چه استاندارد های به روز تری را پشتیبانی کند
فرصت بیشتری را برای ارتقا های سخت افزاری بعدی شما فراهم می کند که در
مجموع زمانی که بخواهید در سالهای آتی کامپیوتر خود را ارتقا دهید سبب صرف
هزینه ی کمتری خواهد شد. در مورد CPU یا مغز اصلی کامپیوتر هم که نیازی به
توضیح واضحات نیست؟! هست؟!توجه داشته باشید که:
قبل از اینکه وارد بحث اصلی بشویم یک نکته ی اساسی و مهم در هنگام مونتاژ قطعات وجود دارد، آنهم اینکه حتما سعی کنید عملیات مونتاژ را روی میز و یا سطحی انجام دهید که نارسانا باشد و احتمال پدید آمدن اتصالی به حداقل برسد، از طرفی وقتی شما قطعات یک کامپیوتر را تهیه می کنید و به خانه می آیید تا آنها را مونتاژ کنید معمولا فروشنده قطعات به شما 24 ساعت مهلت تست می دهد تا اگر قطعه ای اشکالی داشت آن را ببرید و تعویض کنید منتها این مهلت تست منوط بر این است که جای پیچ روی قطعه ی معیوب نیافتاده باشد. لذا شما بایستی یک پیش مونتاژ در خارج از Case انجام دهید یعنی قطعات را در خارج از Case مونتاژ کنید از آنها تست بگیرید و وقتی مطمئن شدید این قطعات برای شما یک کامپیوتر درست و حسابی می شوند(!) آنها را از هم باز کنید و دوباره درون Case سوار کنید، در حین پیش مونتاژ بایستی خیلی دقت کنید که اتصالی پیش نیاید مثلا حتما هارد دیسک را روی یک محیط عایق گذاشته باشید و محل استقرار قطعات (مادربرد و قطعات مونتاژ شده بر روی آن، پاور، و DVD-Rom) طوری باشد که با یکدیگر تداخلی پیدا نکنند و غیره، چون یک اتصالی کوچک می تواند باعث معیوب شدن قطعات و دود شدن پول شما شود.
اما در کل این راهنما شاید سخت ترین بخش قضیه این است که چه مادربرد و CPU یی را بخریم؟ مادربردی که تهیه می کنید بایستی همانطور که گفتم تا حد ممکن استانداردهای روز را داشته باشد یعنی مواردی مثل اینکه یک مادربرد چه مدل رمی بر روی آن سوار می شود، چه نوع کارت گرافیکی با چه استانداردی را می تواند پشتیبانی کند، چه نوع پردازنده یا CPU هایی را تا چه سرعتی پشتیبانی میکند؟، چه تعداد درگاه USB دارد؟ و... را در نظر بگیرید، ضمن اینکه هر مادربردی را که انتخاب نمائید به یک سری سخت افزارهای خاص و مدل های خاص بالاخره محدود خواهید شد و مسلما بعد از انتخاب مادربرد بایستی CPU یی را انتخاب کنید که سازگاری و کارایی کافی و لازم را بر روی آن مادربرد دارا باشد. بهترین راه برای کسانی که بازار سخت افزار را خوب نمی شناسند استفاده از تجربه ها و دانش دیگران در این زمینه است لذا فوروم های فارسی می توانند کمک موثری در این زمینه باشند،
اما برویم سراغ مواد لازم برای آموزش امروز:
1- پیچ گوشتی به تعداد کافی و لازم
2- مادربرد مورد نظر (دفترچه راهنمای مادربرد برای افراد غیر حرفه ای و حتی برخی موارد حرفه ای نیاز هست)
3- CPU سازگار و مناسب با مادربرد مورد نظر
4- Heatsink و فن (معمولا هر دو به صورت یک قطعه در پکیج خود CPU ی شما موجود هستند)
5- یک عدد کیس/Case مناسب با ابعاد مادربرد شما
آماده سازی Case:
اگر بدانید قطعات چگونه داخل Case سوار می شوند مونتاژ کردنشان در خارج از کیس برای تست اولیه چندان تفاوتی ندارد پس برای همین یک راست آمده ایم سراغ اصل مطلب والا کماکان پیش مونتاژ در خارج از Case توصیه می شود. اکثر کیس های امروزی دارای پایه های پیچی هستند که ظاهرا از جنس برنج یا چیزی شبیه به آن هستند و بر روی بخشی از سطح کیس که مادربرد در آنجا قرار میگیرد پیچ می شوند. کار اصلی این پایه ها جلوگیری از اتصال مابین مادربرد و سطح کیس می باشد و بعد مادربرد به خود این پایه ها پیچ می شود.
البته بایستی این نکته را هم در نظر گرفت که کیسی که شما تهیه کرده اید ممکن است تعداد زیادی از این پایه ها داشته باشد لذا بایستی ابتدا مادربرد را با کیس تطبیق بدهید و ببینید مادربرد خودش چند جا برای پیچ شدن به پایه ها دارد و این نقاط در کجا قرار می گیرند بعد پایه هایی را در جایگاه مناسب ببندید. (برای درک بهتر و دیدن این پایه ها روی تصویر مرتبط کلیک کنید)
آماده سازی یا تعویض غلاف ورودی و خروجی ها (I/O sheild)
در پشت کیس ها یک نوار فلزی نازک وجود دارد که به آن غلاف ورودی و خروجی ها یا Input/Output Shield می گویند، از طریق حفره های موجود روی این غلاف امکان ارتباط و دسترسی از خارج از کیس با پورت های مادربرد (پورت کیبورد، پورتهای USB و...) که در درون کیس قرار دارند فراهم می آید. بر روی این غلاف معمولا جای پورت های مختلف برجسته شده یا خط چین شده و آماده ی جدا سازی هستند در اکثر موارد اگر مادربرد و کیس هر دو استاندارد باشند با تطبیق پورت های مادربرد با آن و شکاندن و در آوردن کاور پورت های مورد نظر از روی غلاف کیس آماده استفاده می شود ولی اگر کیسی استاندارد نباشد و یا بر عکس مادربرد استاندارد نباشد بایستی غلاف را با غلافی که مناسب باشد تعویض کنید که خیلی خیلی کم این حالت دوم پیش می آید. (برای خود من هرگز پیش نیامده است)
نصب CPU:
شاید چون CPU یکی از مهم ترین و گران ترین قطعات است ممکن است با خود تصور کنید باید نصبش بر روی مادربرد بسیار دشوارد باشد. ولی اصلا اینطور نیست و فقط کافی است کمی دقت کنید.
CPU بر روی سوکت مخصوص به خودش که در مادربرد تعبیه شده است (به شکل بالا توجه کنید) سوار می شود، این سوکت اساسا خیلی تابلو است و بدون چشم غیر مسلح نیز به راحتی قابل رویت است (!) و یافتنش نیاز به سوزندان فسفر اضافی ندارد D:!! در ابتدا بایستی سوکت CPU را آنلاک کنید یا ساده تر قفلش را آزاد کنید، معمولا یک گیره یا اهرم پلاستیکی یا فلزی مانند یا چیزی شبیه به آن در یکی از گوشه های سوکت قرار دارد لذا بایستی آن را به سمت بیرون فشار دهید و بعد بالا بیاورید تا سوکت آنلاک شود. (روی شکل بالا کلیک کنید حسابی دستگیرتان می شود داستان چیست)
حالا که سوکت آنلاک شد بایستی CPU را با آن برای جا زدن تطبیق دهید، CPU های مختلف دارای لایه های پین مختلف و گوناگونی در زیرشان هستند، اما جهت اینکه فرد مونتاژ کننده راحت بفهمد که CPU از کدام طرف و چگونه در سوکت جا می خورد یکی از گوشه های آن کمی اریب یا زاویه دار و فاقد پین است (در خیلی موارد این گوشه با یک علامت یا برچسب و غیره، از قبل توسط خود کارخانه تولید کننده متمایز شده است). حالا تنها کاری که باید بکنید این است که سوکت CPU روی مادربرد را نگاه کنید و ببینید کدام گوشه ی سوکت با این گوشه ی CPU شما مطابقت دارد تا مشخص شود CPU از کدام طرف و به چه صورت در سوکت جا می خورد و بعدش هم که واضح است CPU را به آرامی در سوکت جا می زنید.
دقت داشته باشید اگر CPU در جهت درست و مطابق با سوکت قرار گرفته باشد خیلی راحت و آرام و بی دردسر (هلو برو توی گلو) در سوکت جا میخورد لذا در حین انجام اینکار خشونت یا فشار آوردن اصلا نیاز نیست و اینکار ممکن است سبب صدمه رسیدن به CPU و یا سوکت و یا هر دو شود.
CPU را که جا زدید گیره یا اهرم سوکت را به سر جایش بر می گردانید تا CPU در داخل سوکت روی مادربرد قفل شود.
نصب Heatsink و فن
راستش نصب فن و Heatsink (قطعه یی که در تصویر در زیر فن قرار دارد) بعضی وقت ها دردسرهای خودش را داراست (البته امروزه به ندرت دردسر دارد). در برخی موارد میبایستی یک عایق حرارتی خاص را قبل از نصب Heatsink بر روی CPU قرار دهید (معمولا این نوع عایق ها به صورت یک لایه نازک و مسطح روی CPU قرار می گیرند). البته ناگفته نماند امروزه به ندرت از این عایق ها به صورتی که گفته شد استفاده می شود و اساسا چون فن و Heatsink در درون پکیچ CPU و به صورت یک قطعه مجزا وجود دارند خود Heatsink ها به این نوع عایق تجهیز شده اند و اگر در زیر Heatsink را نگاهی بیاندازید می بینید این عایق به صورت یک لایه خاکستری نازک و مسطح است.
معمولا در دور سوکت CPU پایه ای در نظر گرفته شده است که برای مونتاژ فن و متعلقتاش بر روی CPU است، بایستی Heatsink را با ین پایه تطبیق بدهید و بعد آن را سوار کنید و قفلش نمائید Heatsink های مختلف بر روی مادربرد های مختلف به شکل هایی گوناگون سوار و قفل می شوند ولی عملا اینکار دشواری خاصی ندارد. پس از سوار شدن Heatsink و فن بایستی کابل برق فن را به کانکتور مرتبطش در روی مادربرد وصل کنید این کانکتور معمولا در نزدیکی CPU است و حتی در اکثر موارد عبارت Fan هم در کنارش هک شده است ولی برای اینکه راحت تر آن را بیابید به دفترچه ی راهنمای مادربرد سری بزنید خیلی سریع و راحت می توانید جایش را پیدا کنید.
نصب مادربرد
CPU و فن که روی مادربرد سوار شدند عملا می شود مادربرد را به داخل Case انتقال داد اما توصیه من این است که سایر قطعات را مونتاژ کند کابل های پاور را متصل کنید، سیستم را تا نصب ویندوز یا سیستم عامل مورد نظر تست نمائید و بعد اگر مشکلی نبود قطعات را داخل Case ببندید، چرا؟ اول اینکه اگر اشکالی در مونتاژ وجود داشته باشد یا قطعه یی معیوب باشد عیب یابی بر روی سیستمی که در داخل Case پیچ شده مصیبت بار است، دلیل دوم را هم قبلا گفتم اکثر فروشنده های قطعات کامپیوتری به شما 24 ساعت مهلت تست می دهند تا قطعات را تست نمائید اگر قطعه یی معیوب باشد تا 24 ساعت قابل تعویض است به شرطی که جای پیچ روی آن نیافتاده باشد.
حالا اگر با توجه به شرایط بالا دوست داشتید می توانید مادربردی که CPU و فن را رویش سوار کردیم را به داخل کیس وارد کنید، فقط قبلش فراموش نکنید پایه هایی که قبلا در موردشان صحبت کردیم و غلاف ورودی و خروجی ها را تطبیق بدهید بعد مادربرد را در کیس بگذارید و پیچ کنید.
حالا چه مادربرد به کیس منتقل شده باشد یا چه کار را بیرون از کیس دنبال می کنید بایستی یکی از کابل های برق پاورتان را به کانکتور مربوط به آن روی مادربرد متصل کنید، اینکار بسیار ساده است کافی است دفترچه ی راهنمای مادربرد را نگاهی بیاندازید تا محلی که کابل برق پاور بایستی روی مادربرد به آن وصل شود را بیابید و بعد کابل مناسب را به آن متصل کنید. البته بعدا جداگانه در مورد انوع کابل های برق پاور صحبت می کنیم اما به هر حال با وصل کابل مورد نظر مرحله ی مونتاژ مادربرد و CPU به پایان میرسد.
*******************************************************************
قسمت دوم / هارد درایو و درایوهای اپتیکال (CD/DVD-Rom)
روزگاری بود که اگر یک هارددیسک 20 گیگابایتی داشتی همه متحیر می شدند، البته داریم تقریبا در مورد همین چند سال اخیر حرف می زنیم و کاری به سالهای دورتر و هاردهای چند مگابایتی یا حتی چند کیلوبایتی نداریم (; . ولی این روزها حتی هارد های چند صد گیگابایتی هم جوابگوی نیاز کاربران نیست و عده ی بسیاری مجبور می شوند که هاردی با حجم بالاتر تهیه کنند و هارد قبلی را یا بفروشند یا به عنوان یک هارد پشتیبان استفاده کنند.
تهیه یک هارد دیسک جدید کار دشواری نیست و کافی است کمی در بازار گشت و گذار کنید تا بفهمید کدامیک با چه مارکی برای شما مناسب است، یا طبق آنچه همیشه توصیه می کنم از انجمن های اینترنتی مرتبط کمک بگیرید. اما وقتی یک هارد جدید تهیه شده مونتاژ کردنش و جایگزین کردنش به جای هارد قدیمی یا در کنار هارد قدیمی از عهده ی خیلی ها بر می آید و از عهده خیلی ها هم نمی آید. لذا امروز قصد داریم در این رابطه و مونتاژ یک هارد دیسک جدید صحبت کنیم فرقی هم ندارد که قصدتان ارتقا باشد یا جمع آوری و مونتاژ یک کامپیوتر نو اگر نمی دانید چگونه هارد دیسک را مونتاژ می کنند این پست احتمالا به کارتان خواهد آمد.
توصیه های ایمنی: کسانی که سلسله پست های سخت افزاری آپدیت بلاگ را دنبال می کنند حتما به خاطر دارند که پیشتر در پستی در مورد مونتاژ مادربرد و CPU صحبت کردیم. در آن پست تعدادی توصیه ایمنی شده بود مثل اطمینان از عایق بودن محیطی که مونتاژ یا پیش مونتاژ بر روی آن انجام می شود و غیره، نیازی به تکرار مکررات نمی بینم فقط به خاطر داشته باشید هارد دیسک جز قطعاتی است که احتمال خرابی اش بالاست و در حین پیش مونتاژ شدیدا احتمال اتصالی ش در صورت استقرار در محل نامناسب وجود دارد پس بنابراین در حین کار با این قطعه دقت دو چندان لازم است، از اینها که بگذریم اگر شما همه ی قطعات یک کامپیوتر نو را از یک فروشنده تهیه کنید احتمال گرفتن مهلت تست برای هارددیسک به همراه سایر قطعات وجود دارد ولی وقتی فقط یک هارد دیسک به صورت جداگانه تهیه می کنید بعید است فروشنده یی به شما مهلت تست بدهد و کلا هارددیسک جز قطعاتی است که در تک فروشی به هیچ عنوان با مهلت تست عرضه نمی شود پس بنابراین گارانتی قطعه یی که می خرید را در اینگونه موارد در نظر بگیرید و سعی کنید هارددیسکی با گارانتی معتبر و اسم و رسم دار تهیه کنید.
از مبحث توصیه های ایمنی که خارج شویم می رسیم به یک مسئله، آن هم اینکه تفاوتی ندارد شما یک هارددیسک را به صورت IDE (مخفف: Integrated Drive Electronics است و به نوعی از کابلهای کانکتور و مرتبط کننده ی مادربرد و قطعاتی مثل هارد دیسک و سی دی رام ها و دی وی دی رام ها گفته می شود) و یا به صورت Sata (مخفف: Serial Advanced Technology Attachment نوع جدید تری از این کابلهای رابط که سریعتر کارآمد تر است و توسط مادربرد های مدرن تر که در سالهای اخیر تولید شده اند پشتیبانی می شود) نصب می کنید، شیوه ی نصب هر دو تقریبا یکسان است و این با شماست که حالا با انداختن یک نگاه به داخل کیس تان یا مطالعه دفترچه مادربرد دریابید که بایستی از کدام نوع رابط استفاده کنید و هاردی تهیه کنید که از رابط مورد نظر شما استفاده کند.
مواد لازم:
* هارددیسک یا احینا به جایش یک DVD-Rom یا CD-Rom (از همینجا حتما دریافتید این راهنما برای این دو مورد نیز کاربرد دارد)
* کابلهای رابط مورد نیاز (این کابلها معمولا به همراه پکیج مادربرد و یا کیس به شما عرضه می شوند، البته در برخی از مدلهای استثنائی از هارد دیسک کابلهای مورد نیاز به همراه خود هارد پک شده اند)
* پیچ گوشتی به میزان لازم (ترجیحا چهار سو و در ابعاد مختلف)
* نیش باریک یا ابزاری مشابه (برای کسانی که مثل من دست و بالشان لمس است نیاز می شود!)
در این راهنما قصد داریم این هارد IDE که در بالا مشاهده می کنید را بر روی یک کامپیوتر سوار کنیم البته در مورد هاردهای Sata هم به قدر کافی صحبت خواهیم کرد.
گام اول: نصب نرم افزار درایو جدید
در برخی موارد بسیار نادر ممکن است به همراه هارد دیسک یا درایو اپتیکال مورد نظر ما نرم افزاری نیز عرضه شده باشد و کمپانی سازنده توصیه کرده باشد که قبل/بعد از نصب درایو نرم افزار مذکور اجرا شود. در 99 درصد موارد پروسه ی نصب و راه اندازی درایو جدید بدون اجرای نرم افزار توصیه شده هم بدون مشکل پیش می رود ولی خوب اگر فکر می کنید ممکن است به مشکل بر بخورید تصمیم گیری با خودتان است معمولا این نرم افزارها در حین پارتیشن بندی و و تنظیمات اولیه درایو جدید یا شناسائی آن در موارد خاص توسط سیستم عامل کمک شایانی می کنند. (ناگفته نماند من روی کمتر هارد دیسکی در ایران همچین چیزی دیدم و روی هارد های معمول در بازار عمدتا نرم افزار خاصی عرضه نمی شود).
گام دوم: آماده سازی کامپیوتر
یک کلید در پشت پاور کامپیوتر وجود دارد، اول با استفاده از آن کلید اطمینان حاصل کنید که برق ورودی به کامپیوتر به صورت کامل قطع است (بعد از زدن این کلید و قطع برق توصیه می شود تا حداقل 10 ثانیه صبر کنید تا جریان موجود بر روی مادربرد به صورت کامل تخلیه شود). بعد از قطع برق به صورت کامل می توانید یک نفس راحت بکشید چون بزرگترین خطری که یک هارد دیسک را در حین نصب همواره تهدید می کند یعنی جریان الکتریسیته را از بین برده اید و حالا می توانید وارد کیس شوید!
باز کردن کیس با خودتان است چون هر نوع کیسی شیوه ی خاص باز شدن خودش را دارد و البته در کیس های جدید برداشتن پنل کناری کیس کار بسیار ساده ای است، اگر هم وسط مونتاژ یک کامپیوتر جدید هستید که هیچ (: کیس باز است دیگر!).
معمولا در کلاس های آموزشی یک توصیه در اینگونه موارد می شود که فرض محال است ولی بد نیست بگوئیم تا فردا اگر اتفاقی افتاد از چشم من نبینید، درست است که پاور را قطع کرده اید ولی حواستان باشد که ممکن است الکتریسیته ساکن موجود در کیس و مدارها بعضا باعث یک اتصالی کوتاه و صدمه زدن به سخت افزار شود که البته خوشبختانه تا به حال نه همچین چیزی دیده ام نه برایم اتفاق افتاده ولی خوب در برخی فروشگاه ها ابزارهای ایمنی ویژه اینگونه موارد عرضه می شود که می توانید تهیه کنید یا الکتریسیته ساکن احتمالی را به روش های معمول تخلیه نمائید (ولی شخصا الزام و نیازی به اینگونه موارد نمی بینم).
گام سوم: یافتن فضای مناسب و خالی برای جا زدن درایو
در اکثر مواردجای مخصوص هارد درایو ها در قسمت جلویی کیس ها تعبیه شده است (در کیس های استاندارد که به این صورت است) و پیدا کردن یک فضای خالی و مناسب جا زدن درایو کار چندان دشواری نخواهد بود.
اگر در باکس های موجود در کیس که برای درایو ها تعبیه شده است پیش تر درایو دیگری را جا زده اید یا در آینده قصد انجام چنین کاری را دارید در صورت داشتن فضای کافی بد نیست بین هر درایو یک باکس فضای خالی بگذارید، این امر سبب ایمنی بیشتر و همینطور راحتی بیشتر برای باز کردن ها و بستن های بعدی می شود.
معمولا جا زدن هارد درایو در کیس های مختلف در جای ویژه اش بر حسب نوع کیس و طراحی اش متفاوت است بهترین حالت متعلق به کیس هایی است که باکس وبژه ی درایو به صورت ریلی در می آید درایو درش جا می خورد پیچ می شود و بعد دوباره باکس در سر جایش مستقر می شود. در برخی دیگر بایستی درایو را به صورت مستقیم در باکس مرتبط اش در داخل کیس جا زد محل پیچ ها را تطبیق داد و بعد درایو را به کیس و باکس مذکور پیچ کرد. ولی در کل اینکار اصلا پیچیده نیست و مهارت خاصی هم نیاز ندارد.
گام چهارم: یافتن کابلهای رابط مناسب
از اینجا به بعد کار چندان پیچیده و دشواری نداریم و مثل باقلواست، (البته تا اینجاش هم در تئوری پیچیده نبود ولی چپاندن درایوها داخل کیس بعضا آدم را کلافه می کند خصوصا در برخی از کیس های تنگ و تاریک!). در تصویر بالا دو نوع کابل رابط که دو استاندارد متفاوت هستند را مشاهده می کنید (: یعنی IDE و SATA هر یک از این کابلها دو سر دارد (یک سر میخورد روی مادربرد و یک سر هم میخورد به درایو، عجب!) والبته کابل پاور ویژه ی درایوهایی که از IDE پشتیبانی می کنند را می توانید ببینید.
در تصویر دیگری هم که در بالا آورده شده است یک عدد هارد دیسک با پشتیبانی از رابط IDE آورده شده است، حالا اگر هارد شما IDE بود یک کابل پاور آزاد پیدا می کنید و وصل می کنید به ورودی پاور تا هارد از منبع تغذیه شما انرژی لازمش را بگیرد، بعد هم کابل رابط IDE را می زنید به محلی که باید وصل کنید و در شکل مشخص شده نگران هم نباشید چون اصلا در هیچ شرایطی با توجه به نوع طراحی کابل ها و محل اتصالشان شما نمی توانید کابلی را اشتباهی جا بزنید. (توجه داشته باشید که می توانید دو درایو IDE را را بر روی یک IDE Channel سوار نمائید- پائین تر در این مورد صحبت خواهیم کرد).
گام پنجم: تنظیم کردن جامپر درایو یا درایوها (فقط برای IDE)
به محل اتصال کابلهای IDE روی مادربرد IDE Channel می گوئیم، هر مادربردی معمولا دو Channel دارد که به یکی Primary Channel و به دیگری Secondary Channel می گویند، به هر یک از این کانالها اگر چه فقط یک کابل IDE وصل می شود ولی ما می توانیم با استفاده از کابلهای اشتراکی IDE به هر کانال دو درایو متصل کنیم به تصویر زیر دقت کنید:
اینکه کدام Primary و کدام Secondary است را از خود مادربرد یا دفترچه اش می توان فهمید. حالا فرض کنیم ما یک هارد دیسک داریم که به صورت IDE به Primary Channel مادربرد وصل است یک هارد دیسک نو هم خریده ایم که می خواهیم این دو هارد را به هم مرتبط کنیم و بعد هر دو را بیاوریم روی Primary Channel در این شرایط هاردی که مهم تر است و اطلاعات اصلی رویش است و کامپیوتر با آن بوت می شود را بایستی Master کنیم و هارد دیگر را Slave، نترسید Master و Slave کردن اینها اصلا کاری ندارد.
اگر به یکی از تصاویر بالا که درش یک هارد IDE را نشان داده بودیم نگاه کنید در پشت هارد می بینید بخشی با عنوان Drive Jumper معین شده در این بخش قطعه ی فلزی کوچکی وجود دارد که به آن جامپر می گویند (در تصویر بالا هم قابل رویت است)، این جامپر را اگر در بخش درایو جامپر به حالت های گوناگون بگذارید درایو Slave می شود یا Master می شود (نیش باریک اینجا لازم می شود!)، حالا از کجا بفهمیم چگونه جامپر را جا بزنیم که درایوی را Master و Slave کنیم، هر درایوی که باشد فرقی ندارد رویش چاپ شده است که جامپر در چه وضعی آن را Master یا Slave می کند. بنا به نیازتان حالا یکی را مستر و دیگری را Slave می کنید و بعد کابل IDE را به صورت اشتراکی متصل می کنید و می زنید به IDE Channel مورد نظرتان.
+ درایوهای Sata
درایوهای IDE را به شما نشان دادیم انصاف نیست Sata ها را به شما نشان ندهیم و ندیده بمانید، آنچه هم در بالا مشاهده می کنید یک درایو Sata است، البته فکر کنم کسی که ازش عکس می گرفته آن را برعکس کرده تا محل اتصال کانکتور ها در عکس بهتر بیافتند، در زیر هم کانکتور Sata و همینطور کانکتور پاور مخصوص این نوع درایو ها را می توانید مشاهده کنید، این کانکتور ها هم طوری طراحی شده اند که امکان اشتباه جا زدنشان وجود ندارد، اگر دقت کنید می توانید بفهمید چرا امکان اشتباه جا زدن وجود ندارد!
درایو های Sata هم بعضا جامپر دارند ولی کلا چون Sata تکنولوژی مدرنی است عمدتا شما نیازی به تنظیم کردن جامپرها مثل درایوهای IDE ندارید و همان تنظیمات کارخانه ای کار شما را راه می اندازد. بعضا فقط مجبورید کمی در بایوس بالا و پائین بروید.
گام ششم: تمام کردن کار
خوب حالا کار تمام است و وقتش است پاور را دوباره فعال کنیم و بعد هم کامپیوتر را روشن نمائیم، به احتمال قوی بایستی هارد جدید را کامپیوتر پیدا کند و آماده استفاده باشد، اگر یک هارد نو باشد و هارد دیگری در کار نیست بایستی آن را پارتیشن بندی کنید برای اینکار می توانید سیستم را با یک سی دی ویندوز XP بوت کنید و بعد هارد را به صورت دلخواه پارتیشن بندی کنید.
بعضی وقت ها برای اینکه هارد نو توسط کامپیوتر کشف شود بایستی آن را در BIOS آدرس دهی کنید و غیره که چندان پیچیده نیست نگاهی به بخش تنظیمات IDE یا Sata در بایوس بیاندازید اگر همه ی انچه در بالا گفته شد را فهمیده باشید تنظیمات این بخش اصلا توضیح نیاز ندارد و کار ساده ای است.
یک نکته کنکوری هم وقتی روی سیستمی که یک هارد دارد هارد دومی را نصب می کنید ممکن است برای اولین بار بعد از نصب که سیستم را بوت کردید و ویندوز بالا آمد در ویندوز explorer هارد جدیدی قابل رویت نباشد، باز هم نترسید بروید سراغ کنترل پنل، Administrative Tools و بعد Disk Management معمولا ویندوز با ورود به اینجا به شما پیغام میدهد یک درایو جدید پیدا کرده فرمتش کند یا نه؟ و باقی قضیه.
نصب یک سی دی رام یا دی وی دی رام هم به همین ترتیب است و اگر کمی دقت کنید برای نصب آن نیاز به راهنمای خاص دیگری ندارید.
*********************************************************************
قسمت سوم / کارتهای PCI
در ادامه ی مجموعه پستهای مونتاژ یک کامپیوتر امروز قصد داریم به مونتاژ کارتهای PCI بپردازیم. PCI به نوعی از ابزارهای کامپیوتری گفته می شود که به صورت یک کارت ارائه می شوند و می بایستی به صورت مستقیم در جایگاه مخصوص به خودشان بر روی مادربرد سوار شوند، مثل چی؟ مثل مودمهای اینترنال (دایال آپ)، کارتهای شبکه، کارتهای وایرلس، کارتهای TV، کارتهای صدا و... عبارت PCI هم مخفف Peripheral Component Interconnect می باشد.
عرض شود خدمت کسانی که از دست زدن به کامپیوتر و کیس کامپیوترشان واهمه دارند باید بگویم یکی از ساده ترین کارهای دنیا مونتاژ کارتهای PCI است، پس جای هیچ ترس و واهمه یی نیست و با خیال راحت راهنما را دنبال کنید.
توصیه های ایمنی: در قسمت های -پست های- قبلی یک سری توصیه ایمنی در مورد مونتاژ کامپیوتر داشتیم، تکرار مکررات نمی کنم و فقط توصیه می کنم اگر آن موارد را نخوانده اید به عقب برگردید بخوانیدشان و سعی در رعایتشان داشته باشید که به نفع خودتان است و سبب جلوگیری از صدمه دیدن کامپیوترتان خواهد شد . (قسمت اول و دوم)
مواد لازم برای این جلسه:
یک عدد کارت PCI
پیچ گوشتی به تعداد لازم و ترجیحا چهار سو
یک عدد کامپیوتر در حال مونتاژ یا مونتاژ شده که نیازمند کارت PCI جدیدمان است
برای نمونه و در این راهنما قصد داریم این کارت TV را که در تصویر بالا آمده است روی یک کامپیوتر مونتاژ کنیم.
گام اول: کامپیوتر خود را آماده کنید
برای اینکه کامپیوترتان آماده ی مونتاژ شود بایستی اول آن را ایمن کنیم به همین منظور قبل از هر کاری ابتدا آن را از برق می کشید و کلید پشت پاور یا همان منبع تغذیه را در حالت خاموش قرار می دهید با اینکار خیال شما از بزرگترین خطر ممکن در حین مونتاژ قطعات یعنی اتصالی جریان الکتریسیته راحت می شود.
بعد از اینکه پاور را از کار انداختیم زمان این رسیده است که کیس را باز کنیم، البته اگر در حال مونتاژ یک کامپیوتر نو باشید یا پیش مونتاژش که خوب کیس باز است ولی اگر کامپیوتر فعلی تان نیازمند نصب یک کارت جدید است لازم است کیس را باز کنید. اینکه کیس شما چگونه باز می شود بسته به نوع کیس اندکی متفاوت است و فقط کافی است کمی کیس را نگاه کنید تا بفهمید پیچ هایش کجا هستند و چگونه پنل کناریش باز می شود و از جا در می آید.
گام دوم: پیدا و آماده کردن یک Slot یا شیار خالی PCI
قدم بعدی پس از اینکه کیس را کالبد شکافی کردیم پیدا کردن یک شیار خالی PCI است. محلی که کارتهای PCI بر روی آن سوار می شوند را شیار یا PCI Slot می گویند. معمولا همه ی مادربردهای امروزی حداقل سه شیار PCI دارند البته بسته به نوع مدل مادربرد ممکن است تعداد این شیارها بیشتر از سه تا نیز باشند. برای اینکه این شیارها را بیابید دو تا راه حل دارید اول به عکس زیر توجه کنید تا ببینید چه شکلی هستند (برای تصویر بزرگتر روی عکس کلیک کنید) و در کجا معمولا واقع می شوند و بعد بر همین اساس آنها را روی مادربرتان بیابید دوم به دفترچه ی راهنمای مادربردتان مراجعه کنید.
اگر شیار خالی اضافه دارید موقع سوار کردن کارتها می توانید بین کارتها یک شیار فاصله بگذارید، اینکار قراردادی نیست و الزامی به انجامش نمی باشد و در صورت عدم رعایتش مشکلی پیش نمی آید تنها نکته اش در این است که این شکل از مونتاژ ایده آل تر می باشد، پس اگر شیار خالی هم نبود مشکلی نیست.
وقتی شیار مورد نظرتان را انتخاب کردید در مقابل شیار روی دیواره ی کیس یک پیچ مشاهده می کنید و همینطور بخشی از پشت کیس مقابل شیار مذکور دارای کاور فلزی نازکی است که جدا شونده می باشد. اول این پیچ را با یک پیچ گوشتی چهارسوی مناسب باز نمائید و در جایی بگذارید چون بعدا لازم می شود سپس کاور مذکور را نیز با همان پیچ گوشتی و اندکی اینور و آنور کردن از جا در بیاورید.
گام سوم: نصب کارتهای PCI
همانطور که گفتم در عالم مونتاژ کامپیوتر کاری ساده تر از نصب یک کارت PCI نیست. برای مونتاژش کارت را بردارید و سعی کنید آن را از قسمت فلزی انتهایش بگیرد کلا هر چه دستتان کم کم با برد کارت تماس پیدا کند و اثر انگشت کمتری رویش به جا بگذارید بهتر است، انتهای کارت PCI تان را با شیار مرتبط با آن بر روی مادربرد تطبیق دهید و سپس این دو را بر روی هم گذاشته و با فشار مختصر کارت را در داخل شیار جا بیاندازید، زمانی که لبه ی فلزی کارت با کناره ی برجسته ی کیس روی هم قرار گرفتند یعنی کارت درست جا رفته است.(تصویر زیر گویای همه چیز هست)
حالا تنها کاری که از مرحله ی نصب مانده این است آن پیچی که از کیس باز کردیم را دوباره سر جایش ببندیم تا کارت به کیس پیچ شده باشد و در جایش ایمن گردد.
گام چهارم: تمام کردن کار
از اینجا به بعد خیلی ساده است اگر کامپیوتر مونتاژ شده است و فقط یک کارت جدید به آن اضافه شده در کیس را میبندید کامپیوتر را به برق می زنید و پاور یا همان منبع تغذیه را روی حالت روشن می گذارید و اگر در حال مونتاژ یک کامپیوتر جدید هم هستید مونتاژ را کامل می کنید سیستم عامل را نصب و بعد سراغ بقیه قضیه می روید.
معمولا هر کارت PCI یی همراهش یک عدد سی دی حاوی درایورها (راه اندازش) و نرم افزارهای مرتبط به آن می باشد، بعد از مواردی که در بالا گفته شد سیستم را روشن می کنید تا سیستم عامل بالا بیاید و بعد شروع می کنید به نصب درایور و نرم افزارهای کارت از روی سی دی اش تا کارت توسط سیستم عامل شناسائی شود و آماده ی استفاده گردد.
خوب تمام شد، از این به بعد خیلی ساده و راحت می توانید انواع و اقسام کارتهای PCI را روی کامپیوترتان سوار کنید، اینطور نیست؟
********************************************************************
قسمت چهارم / دستورالعمل نصب RAM
تا به امروز شما می دانید چگونه یک مادربرد و CPU را بایستی مونتاژ کرد و در داخل کیس جا داد و بلدید یک هارد دیسک جدید را مونتاژ نمائید و اگر بخواهید می توانید امکانات کامپیوترتان را با نصب کارتهای PCI افزایش دهید، بنابراین حالا از عالم مونتاژ سخت افزارهای کامپیوتری خیلی چیزها می دانید، این طور نیست؟
امروزه کاربران روی کامپیوترهایشان تعداد زیادی برنامه نصب می کنند و علاوه بر آن هر روز در حال اضافه و کم کردن این برنامه ها هستند، در چنین شرایطی یکی از عواملی که می تواند سبب شود تا یک کامپیوتر ثبات و سرعت مناسبی داشته باشد دارا بودن حافظه RAM به میزان کافی است در غیر اینصورت احتمالا کامپیوتر شما بسیار کند و اعصاب خورد کن خواهد بود
امروز قصد داریم به آموزش مونتاژ حافظه های RAM (مخفف عبارت Random Access Memory) بپردازیم، پس بنابراین فرقی ندارد می خواهید وضع کامپیوتر قدیمی تان را بهبود ببخشید یا قصد مونتاژ یک کامپیوتر نو را دارید به هر حال می توانید مثل همیشه با من همراه شوید.
اما در باب RAM برای کسانی که اصلا نمی دانند چه هست، اگر نمی دانید ارزش RAM در چه می باشد و چه می کند می توانید CPU را یک آشپز در نظر بگیرید و بعد هارد دیسک را یک یخچال و RAM را میز آشپزخانه، آنوقت CPU یا جناب آشپز زمانی که شروع کند به آشپزی مواد لازمش را از هارد یا همان یخچال در می آورد و روی میز آشپزخانه یا RAM می چیند تا در حین آشپزی خیلی راحت و سریع به آنها دسترسی داشته باشد. خوب حالا اگر میز آشپزخانه تان کوچک باشد و فضای کمی داشته باشد زمانی که آشپزباشی یا CPU مشغول پختن یک غذای مفصل برای یک مهمانی مفصل تر می شود فضای کافی برای چیدن موادی که از یخچال در آورده ندارد و لذا چون ابزار مناسب در اختیارش نیست روند کارش کند می شود و کل داستان شام دچار مشکل و کندی می شود و یحتمل مهمان ها گشنه خواهند ماند و اعصاب شما هم از دست آشپزتان و کل مجموعه ی آشپز خانه تان که همان کامپیوترتان باشد خورد می شود و این درست زمانی است که شما به یک میز بزرگتر یا مقداری حافظه ی RAM بیشتری نیاز دارید.
توصیه های ایمنی: در قسمت های -پست های- قبلی یک سری توصیه ایمنی در مورد مونتاژ کامپیوتر داشتیم، تکرار مکررات نمی کنم و فقط توصیه می کنم اگر آن موارد را نخوانده اید به عقب برگردید بخوانیدشان و سعی در رعایتشان داشته باشید که به نفع خودتان است و سبب جلوگیری از صدمه دیدن کامپیوترتان خواهد شد
قبل از اینکه به اصل مطلب بپردازیم لازم است این را هم بگویم که به خاطر داشته باشید همیشه اضافه کردن حافظه RAM راه حل سرعت بخشیدن به یک کامپیوتر قدیمی که عملکردش کند است و کارایی مناسبی ندارد نیست و بعضی وقتها کامپیوتری قدیمی که بیش از حد حافظه ی رم روی آن نصب شده باشد کلا دچار مشکل می شود، لذا پیش از اینکه بخواهید تصمیم بگیرید میزان حافظه ی RAM کامپیوتر خود را ارتقا دهید از توانائی کامپیوتر تان در درک مقدار و نوع حافظه ی RAM و کار با آن مطلع شوید. (معمولا با نگاهی به دفترچه مادربرد و کمی پرسش از دیگران در انجمن های تخصص )
در این آموزش ما نوعی از حافظه ی RAM را مورد استفاده قرار می دهیم که تحت استاندارد یا قرار دادی با عنوان DIMM که مخفف Dual In-line Memory Module است می باشد، رم های تحت این استاندارد بر روی مادربرد در شیاری با همین عنوان جا می خورند که شکل و شمایل خاص خودش را دارا است و بعدا در مورد ظاهر این شیارها توضیح کافی خواهیم داد. البته ناگفته نماند که امروز و از تقریبا 6 یا 7 سال پیش همه ی رم های در بازار تحت این استاندارد هستند و استاندارد SIMM یا Single In-line Memory Module کاملا منسوخ شده. نکته ی بعدی قابل توجه این است که بایستی بدانید مادربرد شما از چه مدل RAM ی با چه مشخصاتی پشتیبانی به عمل می آورد، RAM ها مدل های مختلفی دارند مثل SD یا DDR و... برای اینکه این اطلاعات را به دست بیاورید دفترچه ی مادربرد بهترین راهنما است. ولی به هر حال اگر رم های شما تحت DIMM باشند و کامپیوتری که قصد سوار کردن حافظه ی رم بر روی آن دارید یادگار دوران ماموت ها نیست مدل RAM تحت پشتیبانی مادربردتان هر چه که باشد فرقی ندارد این راهنما در نصب RAM جدید به شما کمک خواهد کرد!
مواد لازم برای این جلسه:
- یک عدد رم سازگار با مادربردتان
- پیچ گوشتی به میزان کافی و لازم در ابعاد و طرح ها و رنگهای گوناگون!
- کامپیوترتان هم که حتما لازم است (در غیر این صورت می خواهید رم را کجا نصب کنید؟
برای این آموزش قصد داریم یک رم 184 پین DDR که تصویر آن را در بالا مشاهده می کنید را روی یک کامپیوتر سوار نمائیم.
گام اول: کامپیوتر خود را آماده کنید
برای اینکه کامپیوترتان آماده ی مونتاژ شود بایستی اول آن را ایمن کنیم به همین منظور قبل از هر کاری ابتدا آن را از برق می کشید و کلید پشت پاور یا همان منبع تغذیه را در حالت خاموش قرار می دهید با اینکار خیال شما از بزرگترین خطر ممکن در حین مونتاژ قطعات یعنی اتصالی جریان الکتریسیته راحت می شود.
بعد از اینکه پاور را از کار انداختیم زمان این رسیده است که کیس را باز کنیم، البته اگر در حال مونتاژ یک کامپیوتر نو باشید یا پیش مونتاژش که خوب کیس باز است ولی اگر کامپیوتر فعلی تان نیازمند نصب یک RAM جدید است لازم است کیس را باز کنید. اینکه کیس شما چگونه باز می شود بسته به نوع کیس اندکی متفاوت است و فقط کافی است کمی کیس را نگاه کنید تا بفهمید پیچ هایش کجا هستند و چگونه پنل کناریش باز می شود و از جا در می آید.
گام دوم: پیدا کردن یک شیار یا سوکت RAM خالی
پیدا کردن یک سوکت خالی RAM روی مادربرد اصلا کار دشواری نیست، همانطوری که گفتیم رمهای موجود در بازار تحت استانداردی هستند با عنوان DIMM و بر روی سوکتی به همین نام نیز مونتاژ می شوند. سوکت های DIMM را می توانید در تصویر بالا مشاهده کنید بزرگترین مشخصه ی آنها وجود دو عدد کلیپس در دو طرفشان است. جا زدن رم ها در حالت عادی در این سوکتها ترتیب خاصی ندارد مگر اینکه مادربرد شما دارای قابلیتی تحت عنوان Dual Channel باشد، این قابلیت سبب کارایی مفید تر و بهتر رم ها می شود و البته قابلیت مذکور زمانی فعال می شود که دو عدد رم به ترتیب خاصی در سوکتها چیدمان و بارگذاری شوند، بهترین راهنما برای اینکه بدانیم مادربرد ما از Dual Channel پشتیبانی به عمل می آورد یا نه طبق معمول دفترچه اش است، اگر مادربردی دارای قابلیت Dual Channel باشد به یقین در همان دفترچه اش ترتیب چیدمان توضیح داده شده است.
وقتی سوکت های مذکور را پیدا کردید، درون هر کدام که می خواهید رم را سوار کنید کلیپسهای دو طرفش را رو به بیرون فشار دهید تا سوکت آماده ی پذیرش رم بشود. (تصویر زیر)
گام سوم: مونتاژ رم ها
وقتی سوکت را آماده کردید رم را به دقت با دست بردارید و سعی کنید آن را طوری بگیرید که دستتان کمترین تماس ممکن با سطحش را داشته باشد، خوشبختانه پین های رم ها طوری طراحی شده اند که فقط به یک شکل در سوکت جا می خورند و در وسط پین ها یک تو رفتگی وجود دارد (اگر اشتباه نکنم در رم های SD تو رفتگی روی پین ها دو عدد است ولی در حال حاضر SD هم چندان رایج نیست) روی سوکتها هم یک بر آمدگی وجود دارد از تطبیق این دو می توانید راحت در یابید رم چگونه بایستی روی سوکت قرار گیرد.
وقتی پین های پائین رم را با سوکت تطبیق دادید رم را روی سوکت قرار داده و به آرامی همانطوری که در تصویر زیر مشاهده می کنید روی دو لبه ی انتهاییش فشار بیاورید تا رم در داخل سوکت جا بیافتد به محض اینکه یک رم در سوکت جا بیافتد کلیپس های دو طرف سوکت خود به خود سر جایشان بر میگردند و رم را در داخل سوکت قفل می کنند.
گام چهارم: پایان دادن کار
رمها را که به راحتی جا زدیم، اگر وسط مونتاژ یک کامپیوتر نو هستید من مزاحمتان نمی شوم به بقیه کارتان برسید!! اگر نه و یک کامپیوتر قدیمی را ارتقا دادید پنل کیس را می بندید و پیچ هایش را هم ایضا و Power را به برق زده و در حالت On یا روشن قرار می دهید.
کامپیوتر را روشن کنید تا ویندوز بالا بیاید، بعد از اینکه ویندوز بالا آمد برای اینکه مطمئن شوید رمهای جدید درست نصب شده و کار میکنند روی آیکون My Computer کلیک راست کنید و گزینه ی Properties را انتخاب نمائید در صفحه ای که با انتخاب این گزینه باز می شود زیر عبارت :Computer مشخصات سخت افزاری کامپیوتر شما و همینطور میزان حافظه رم آن ذکر شده است می توانید آن را با مقدار حافظه ی رم ی که قبلا روی کامپیوترتان نصب بوده است قیاس کنید تا مطمئن شوید همه چیز مرتب است یا نه.
چند نکته ی کنکوری:
اول: اگر کامپیوتری بدون مشکل Over heat یا گرم شدن قطعات بیش از حد که در اثر عوامل مختلف خصوصا درست کار نکردن فن ها می تواند باشد Restart می شود خصوصا در حین تماشای فایلهای ویدئویی یا انجام بازی های سه بعدی سنگین رم ها را چک کنید. در 99 درصد موارد روی چنین کامپیوتری بیش از یک رم سوار شده و رم های سوار شده با هم سازگاری ندارند یا جنس تقلبی و نامرغوبی هستند. (برای اطمینان حاصل کردن هم می توانید وضعیت سیستم مذکور را در حالی که فقط یک رم روی آن سوار است چک کنید احتمالا با یک رم مشکلات قبلی را نخواهد داشت)
دوم: اگر رم ها روی مادربردی که از Dual Channel پشتیبانی به عمل می آورد به صورت غلط چیدمان شوند می تواند سبب بالا نیامدن سیستم یا کند شدن آن و مشکلاتی دیگر از این دست شود .
*****************************************************************
قسمت پنجم / منبع تغذیه یا پاور
منبع تغذیه یا در اصطلاح Power یکی از مهم ترین و حساس ترین قطعات است، چون تامین کننده ی جریان الکتریسیته مورد نیاز قطعات کامپیوتر شما می باشد. همه ی قطعات ممکن است روزی دچار اشکال شوند و شما مجبور شوید آنها را تعویض کنید اما حساب پاور از سایر قطعات جداست، چرا؟ چون پاور همیشه و بر اساس تجربه من در بدترین زمان ممکن که شما به کامپیوترتان نیاز دارید دچار اشکال می شود و معمولا وقتی دچار اشکال شد چون وظیفه اش برق رسانی به سایر قطعات است در اثر اشکالی که پیدا کرده درست انجام وظیفه نمی کند و یکی دو قطعه دیگر را هم ناکار می سازد.
گام اول: کامپیوتر خود را باز کنید
پاور ها معمولا و به صورت نرمال در بالاترین قسمت Case های کامپیوتری مونتاژ می شوند و در بالای هر کیس محفظه ی خاصی برای سوار شدن پاور در درون آن در نظر گرفته شده، برخی از کیس ها نیاز است دیواره ی کناریشان برداشته شود تا باز شوند و بتوانید به محل استقرار پاور دسترسی پیدا کنید و در برخی دیگر لازم است کیس از جدار پشتی باز شود.
در مورد اینکه کیس شما به چه شکلی باز می شود ایده ی خاصی ندارم
ولی باز کردنش به کمتر از پنج دقیقه بررسی کردن نیاز دارد. پس اول کیس تان را باز و آماده نمائید.گام دوم: خرید یک پاور مناسب
کاری ندارم که قصد دارید یک کامپیوتر نو تهیه کنید و یا اینکه منبع تغذیه تان دچار اشکال شده فراموش نکنید همیشه بایستی در خرید پاور به دلایلی که در ابتدای این مقاله گفتم به شدت دقت کنید چون انتخاب یک پاور ضعیف، نامناسب و یا بی کیفیت نه تنها در آینده شما را وادار خواهد کرد دوباره برایش هزینه کنید بلکه ممکن است به سایر قطعات سالم کامپیوتر شما نیز صدمه بزند و خرج اضافی هم بتراشد.
اگر در حال خریدار قطعه برای مونتاژ کامپیوتری نو هستید توصیه می کنم مناسب با قطعات انتخابی خود یک پاور با توان مناسب تهیه کنید برای اینکار راهنمایی خاصی نمی توانم بکنم چون بیش از صدها مدل وجود دارد و تازه من از کجا بدانم چه پاوری مناسب قطعات انتخابیتان است؟ من که از قطعات انتخابی شما خبر ندارم! دارم؟ برای اینکار یا از انجمن های تخصصی اینترنتی در زمینه سخت افزار کمک بگیرید یا کسانی که در زمینه سخت افزار آگاهی کافی دارند، معمولا حتی اگر از چند نفر فعال در بازار سئوال و جواب کوتاهی کنید زود به نتیجه ی مطلوبی می رسید.
برای کسانی که پاور کامپیوترشان دچار اشکال شده و فقط قصد تعویض آن را دارند یک راه حل دیگر هم وجود دارد، روی هر پاوری برچسبی وجود دارد که مدل، مارک و همینطور توانش را برحسب وات نوشته است. می توانید بر اساس این اطلاعات یک پاور جایگزین انتخاب نمائید که با این شرایط کار انتخاب کمی ساده تر می شود.
اما در هر صورت مشاوره گرفتن از دیگران را فراموش نکنید ضمن اینکه در بازار پاور از 20 هزار تومان وجود دارد تا 200 هزار تومان و واضح است هر چه پول بدهید آش می خورید!
گام سوم: عکس های قبل از مونتاژ و قطع کردن سیم ها ی پاور
از درون هر پاوری همیشه تعداد زیادی سیم که در انتهایشان سوکتهایی با شکل های گوناگون وجود دارد بیرون آمده، علتش هم واضح است این سیم ها بایستی از طریق سوکتشان به قطعه ی مناسب وصل شوند و جریان مورد نیاز آن را از پاور به قطعه منتقل کنند، لذا اصلی ترین کار در حین مونتاژ یک پاور انجام صحیح این اتصالات است.
در طول چهار قسمت قبلی مونتاژ یک کامپیوتر انواع و اقسام سیم های پاور مورد نیاز قطعات مختلف را معرفی کرده ایم و نیازی به دوباره کاری نیست اما اگر فقط می خواهید پاور کامپیوتر خود را عوض کنید و در حال مونتاژ یک سیستم جدید از ابتدا تا انتها نیستید راه گریزی وجود دارد که مجبور نباشید چهار مقاله ی قبلی را بخوانید.
گوشی موبایل دوربین دار خود یا دوربین دیجیتالی تان را بر دارید و از اتصالات پاور به قطعات مختلف عکس بگیرید، حواستان باشد اگر کیس تنگ و تاریکی دارید ممکن است برخی از اتصالات را جا بیاندازید پس سعی کنید دقت لازم را داشته باشید. این عکسها بعدا که پاور جدید را مونتاژ کردید و خواستید سیم هایش را وصل کنید به شدت از سوزاندن فسفر اضافی توسط شما جلوگیری می کنند.
بعد از اینکه به اندازه ی کافی عکس گرفتید ومطمئن شدید بعدا دوباره می توانید سیم ها را با نگاه کردن به این عکسها در سر جایشان بزنید، شروع کنید به قطع کردن سیم ها و سعی کنید اینکار را با حوصله انجام دهید چون در برخی موارد یک سیم به شکلی از جایی رد شده باشد که بیرون کشیدنش به زور سبب پاره گی سیمی دیگر یا آسیب رسیدن به قطعه یی شود.
گام چهارم: بیرون آوردن پاور معیوب
همانطور که گفتیم معمولا پاور ها در بالاترین نقطه ی کیس قرار دارند و یا در محفظه ی خاصی جا خورده اند یا به شکلی توسط یک پایه نگهداری می شوند به هر حال معمولا پاور با سه یا چهار پیچ به محفظه یا بدنه ی کیس محکم شده است. این پیچ ها را بیابید و باز کنید تا پاور آزاد شود و سپس به آرامی آن را از کیس خارج کنید، حواستان باشد که چیزی از اتصالات سیم های پاور به سایر قطعات باقی نمانده باشد چون در اینصورت در حین بیرون کشیدن پاور ممکن است اتفاقات غیره منتظره ای بیافتد!
گام پنجم: مونتاژ پاور جدید
قبل از اینکه پاور جدید را در سر جایش مونتاژ کنید دقت نمائید که پاورتان روی ولتاژ صحیح تنظیم شده باشد، امروزه خوشبختانه اکثر پاورها مولتی ولتاژ هستند اما برخی هم نیستند. در ایران ما از برق 220 ولت استفاده می کنیم، به پشت پاور نگاه کنید معمولا ذکر شده است این پاور مولتی ولتاژ است یا نیاز به تنظیم دستی دارد، اگر نیاز به تنظیم دستی داشته باشد بایستی کلیدی یا چیزی شبیه به آن در پشتش تعبیه شده باشد تا شما بتوانید آن را دستی تنظیم کنید در این حالت کلید مورد نظر را روی 220 ولت قرار دهید.
پاور جدید را در سر جایش در کیس سوار کنید و آن را با پیچ خوب محکم کنید، با استفاده از عکسهایی که در قبل گرفتید یا با استفاده از مقالات قبلی آپدیت بلاگ سیم های پاور را به قطعات متصل کنید اینکار کمتر از 10 دقیقه وقت شما را می گیرد.
یک نکته را فراموش نکنید، قرار نیست همه ی سیم های پاور شما به قطعات وصل شوند و همیشه تعدادی سیم اضافه و بیکار باقی می مانند بعد از اینکه اتصالات را انجام دادید سیمهای اضافی را جم و جور کنید و با یک کش یا چیزی مثل آن بنندیدشان تا در کیس رها نباشند و دردسر درست نکند.
گام ششم: تمام کردن کار
وقتی پاور سوار شد و در جایش محکم گردید و اتصالات نیز صورت پذیرفت، بلافاصله درب کیس را نبندید، بهتر است با کیس باز پاور را تست کنیم و بعد از اینکه مطمئن شدیم همه چیز درست است سپس کیس را ببندیم تا مجبور به دوباره کاری نشویم. لذا همینطور که کیس باز است سیم برق را به پاور وصل کنید و مانیتور، کیبرد و ماوس را هم به سیستم تان متصل نمائید و آن را روشن کنید. تنها حالتی که ممکن است سیستم روشن نشود این است که یا کلید پشت پاور در حالت Off قرار دارد و یا کابل رابط پاور به مادربرد به درستی وصل نشده یا دچار اشکال است.
بعد از اینکه سیستم روشن شد تا بالا آمدن سیستم عامل صبر کنید چون بالا آمدنش نشانه ی اتصال صحیح کابل پاور به هارد است درایوهای نوری مثل سی دی یا DVD رام را هم تست کنید و مطمئن شوید برق رسانی به درستی صورت میگیرد، کافی است برای اینکار یکبار زبانه ی این درایوها را با استفاده از کلید eject باز و بسته کنید.
بعد از اطمینان از عملکرد و مونتاژ صحیح پاور سیستم را خاموش کرده از برق کشیده و درب کیس را می بندید و برای خودتان یک نوشابه باز می کنید چون شما کارتان خیلی درست است!
منبع:http://www.eshtehard.net
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر